Van wie is dat er ientje?

In mijn familie gaat het verhaal dat wij afstammen van de Noormannen. Eske zou een gangbare voornaam zijn bij deze stoere veroveraars. Mijn fragiele lichaamsbouw in ogenschouw nemend, lijkt deze theorie op zijn minst discutabel. De oudst bekende voorvader van me heette Eske Jansen. Hoe hij aan dat Eske kwam is niet bekend, misschien toch van de Noormannen, wie zal het zeggen. Toen Eske Jansen in de zeventiende eeuw vanuit Wierden naar het westen van Nederland verhuisde, werden zijn kinderen vernoemd naar zijn voornaam. Zo werd de zoon van Eske de eerste echte Eskens. Van de meeste voorouders is niet meer bekend dan een naam en wat elementaire data, die mijn oom heeft achterhaald.

P.J. Eskens

Ik beperk mij tot de voorouders waarvan foto’s bestaan. Aan de avonturen van mijn beroemde stuntvliegende grootvader (van moeders kant) Jacques Bakkenes en zijn motorrijdende vrouw, vertel ik op een andere pagina. Hier beperk ik me tot de Eskensen, die overigens ook de nodige avonturen beleefden.

Hier links zien we mijn betovergrootvader, Petrus Johannes Eskens. Hij was goudsmid en bezat het fraaie pand aan ’t Spui in Amsterdam dat nu restaurant de Vijf Vlieghen herbergt. Als hij gek werd van de orgeldraaiers onder zijn raam, maakte hij een cent gloeiend heet in het vuur en gooide die naar beneden, in de handen van de ongelukkige orgelman.

F.H. Eskens met gezin

Op deze wat vage, zomerse foto zit mijn overgrootvader, Fredrik Hendrik Eskens. Hij was schoenverkoper. In de neus van sommige schoenen duwde hij een gulden. Ze zaten niet lekker, maar de klanten kochten de schoenen wel, was zijn ervaring. Zijn vrouw zit naast hem. Haar gezicht ging in de loop der decennia steeds minder vrolijk staan. Misschien kwam het door de schoenen.

Op de voorgrond zit mijn opa, Louis (Louk) Petrus Jacobus Marie Eskens, met zijn jong (aan longontsteking) gestorven broer Frits. De jongeman op de achtergrond zal broer Jos zijn.

L.P.J.M. Eskens

Mijn opa Eskens hier in legerkleding, was de eerste hoofdambtenaar van katholieke huize in Nederland, aangesteld door het Ministerie van Justitie. Zijn auto was voorzien van het bordje ‘dienstwagen’.

Ijzerplaatfoto met mijn opa L.P.J.M. Eskens (links) en zijn broer Jos (rechts)

Het weerhield hem ervan om in de weekenden te rijden. Iedereen zou dan zien dat overheidsgelden over de balk werden gesmeten. Dat wilde hij niet op zijn geweten hebben. Als registeraccountant controleerde hij notarissen. Eenmaal ontmaskerde hij een fraudeur door met zijn vinger over een zogenaamd jarenoude acte te voelen. De inkt liep uit.
Hij ontmoette mijn oma, Nan Pieterse, op de tennisbaan en bleef haar zijn leven trouw. Hij was ongelovig – twijfelde op zijn minst aan zijn katholicisme – maar bracht haar iedere zondag naar de Latijnse mis in de Krijtbergkerk. Hij ging dan een kopje koffie drinken.

De oudste foto van mijn opa is op een ijzerplaat afgedrukt. Hij is mannetje links tussen de twee onbekende dames. De andere jongen op de linkerfoto is zijn broer Jos. Ik denk dat de foto ergens rond 1905 gemaakt is. Op zich opmerkelijk dat er toen nog met deze fototechniek werd gewerkt.

Er is een heus familiewapen van de Eskensen. De symboliek zal een diepe betekenis hebben.

Familie Eskens begroet de bevrijder.

De oorlog maakte een enorme indruk op mijn grootouders. Ze woonden bij het spoor niet ver van Bilthoven en vliegveld Soesterberg. Mede in hun huis was een Duits hoofdkwartier gevestigd dat tegen het einde van de oorlog werd gebombardeerd. De familie bleef gespaard, maar het huis raakte zwaar beschadigd. In dat huis zaten de twee broers van mijn vader ondergedoken om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen. Toen de bevrijders over de oude weg van Amersfoort naar Utrecht reden, trok de hele familie eropuit om ze te begroeten. De eerste jongen van links met de witte zakdoek is mijn vader (zie ook foto hieronder).

Mijn vader verwelkomt de bevrijders (1945)

Mijn moeder, genietend van de zon

Mijn vader, Johannus Bernardus Henricus Marie Eskens, die hier enthousiast de bevrijders toejuicht, werd notaris in Heerhugowaard, een plaats waar alles in opbouw was. Tussen de bouwputten en de nieuwbouwwijken bouwde hij een mooi kantoor op. Hij trouwde in 1958 met Agatha (Aty) Wilhelmina Bakkenes (links), dochter van Jacques Bakkenes, stuntvlieger bij de Nederlandse landmacht en invlieger bij Fokker. Dat hij Johannus heet in plaats van Johannes is te danken aan een niet oplettende ambtenaar van de burgerlijke stand. Hij overleed helaas in 2014.

En dit ben ik zelf. Volgens kenners ben ik niet veel veranderd, al is de stropdas verdwenen. Ik heb twee kinderen, Laura (1999) en Bruno (2001) uit mijn eerdere huwelijk met Anet Schraag.