Agenda


4 februari 2024 › Den Haag - Lezing over Franciscus van den Enden, de radicaalste denker van de Radicale Verlichting

    Locatie Het Nationale Theater in Den Haag, zaal 3

5 april 2024 › Rotterdamse Nacht van de Filosofie - De ideale kolonie volgens Franciscus van den Enden

    Locatie: Arminius Rotterdam

20 april 2024 › Amsterdamse Nacht van de filosofie - Lezing + Spinoza-orkest

    17 juni 2024 › Toscane - 17-24 juni 2024 - Zoöfilosofie. Over de rechten van mensen, dieren, planten en andere wezens

      Cursus in de prachtige Villa Sofia, nabij Florence. Onze morele gevoelens over dieren, planten en andere wezens veranderen. Nog maar een decennia geleden was het idee om dieren rechten te geven ‘absurd’, nu hebben de eerste dieren in Argentinië, Columbia en Pakistan persoonsrechten gekregen en wordt het idee van dierenrechten wereldwijd besproken. Sommige wetenschappers en filosofen pleiten er inmiddels voor om ook planten, en wellicht ook schimmels en bacteriën, mee te nemen in onze ethische, juridische en politieke consideratie. Het aloude idee dat planten en andere wezens geen bewustzijn hebben, blijkt namelijk discutabel. Plantwetenschappers ontdekken althans dat planten, schimmels en andere wezens bewust en adequaat reageren op hun omgeving. De veranderende status van dieren, planten en andere wezens heeft gevolgen voor de inrichting van de samenleving. Vandaar dat filosofen en anderen zich beginnen te buigen over de vraag hoe we levende wezens juridisch en politiek het beste representeren. Misschien staan we aan de vooravond van de grootste omwenteling in ons politiek-juridische systeem ooit; een omwenteling waarbij koning mens wordt afgezet ten gunste van een zoö-democratie. In deze cursus staan we kort stil bij de nieuwste wetenschappelijke inzichten in de vermogens van levende wezens. We kijken met name wat deze inzichten betekenen voor de ethiek, het recht, de politiek en de inrichting van de samenleving. We buigen ons tot slot over de filosofisch-culturele achtergronden van de veranderingen. Waarom klinkt bijvoorbeeld juist nu het pleidooi voor ‘rechten van de natuur’. Het lijkt een reactie op het aloude idee dat het vanzelf wel goed komt met de natuur als we maar ‘de nodige zorg’ verlenen aan de wezens daarbinnen. Die zorg blijft hard nodig, maar de zorgplicht blijkt in de praktijk onvoldoende gezien de wereldwijde intensivering van de dierhouderij, ontbossing en het verdwijnen van soorten. De vraag dient zich aan of we niet menselijke wezens kunnen redden door ‘nog beter’ ze te gaan zorgen. Misschien schiet de zorgbenadering (humane behandeling) wel fundamenteel tekort. Steeds meer filosofen trekken althans deze conclusie. Daarom klinkt de roep om de natuur, de dieren en andere wezens juridisch en politiek beter te bewapenen tegen de mens, zodat ze niet langer onder de voet worden gelopen. In deze cursus bekijken we al met al naar deze nieuwste ontwikkeling in het denken over dieren, planten en andere wezens. We beginnen met een historische schets. Hoe ontwikkelde het denken over (met name) dieren zich bij Aristoteles, Plato en Descartes. Wat was de kritiek van onder anderen Voltaire, Henry Salt, Clara Wichmann en Peter Singer en hoe klinkt deze kritiek door in de recente zoöfilosofie van onder meer Martha Nussbaum, Christine Korsgaard, Jacques Derrida en Vinciane Despret. Wat zijn de effecten van deze ontwikkelingen in de wetenschap (bij o.a. Frans de Waal, David Peña-Guzmán, Eva Meijer en Paco Calvo), in het recht (Janneke Vink en Sue Donaldson & Will Kymlicka) en in de maatschappij (Melanie Joy)? Docent Erno Eskens voorspelt een ‘zoölogische revolutie’, waarbij elk wezen rechten krijgt dat past bij diens gedrag. Hij zou zo’n omwenteling toejuichen, want ook hij wil ons rechtssysteem oprekken, zodat ook dieren, planten en andere levende wezens er een beroep op kunnen doen. Maar dit is niet eenvoudig. Want hoe laat je een pantoffeldiertje procederen? En hoe vertegenwoordig je insecten in het parlement? In deze cursus gaan we met elkaar op zoek naar mogelijke antwoorden. Erno Eskens (1964) is filosoof en politicoloog. Hij werkt als uitgever filosofie en wetenschap bij Noordboek, waar hij de Dierenrechtenbibliotheek onder zijn hoede heeft. Eerder was hij programmadirecteur bij de Internationale School Voor Wijsbegeerte (ISVW) in Leusden. Hij is regelmatig in de media als bepleiter van dierenrechten en zat lang in het bestuur van Stichting Dier & Recht. In 2009 publiceerde hij Democratie voor dieren. In 2015 promoveerde hij op het rijk geïllustreerde Een beestachtige geschiedenis van de filosofie, over veranderende mens-dierverhoudingen van de vroege oudheid tot nu. Hij werkt op dit moment aan een boek over politieke en juridische vertegenwoordiging van dieren en andere levende wezens. Dag 1: De mens, het dier dat… 9.30 – 12.30 uur. Kennismaking en introductie. Hoe heeft het denken over dieren en andere wezens zich ontwikkeld. Aristoteles stelde dat de mens bovenaan de ladder van de natuur (De scala naturae) staat. Plato stelde dat die mens vooral intellectueel bezig moet zijn. We moeten als rationele wagenmenner onze driften aansturen. Dieren zouden geen intellect hebben en dus ‘mindere’ wezens zijn. We volgen Plato’s driedeling van de menselijke ziel door de tijd en ontdekken dat we ons sinds de Romantiek niet meer primair met onze innerlijke wagenmenner vereenzelvigen. Dit heeft gevolgen voor de status van het dier en andere wezens. Via Rousseau (terug naar de natuur) en Nietzsche (‘het lichaam is het grootste verstand’) komen we terecht bij Mary Wollstonecraft (rechten voor vrouwen) en Thomas Taylor en Henry Salt (rechten voor dieren). 15.30 -17.30 uur: Fatsoen, het motief achter de vroege dierenbeweging en de huidige Dierenbescherming. Clara Wichmann legt al uit waarom begrippen als ‘fatsoen’ en ‘zorg’ tekortschieten in politiek-filosofische zin. Bij mensen (slaafgemaakten met name) hebben we het idee van ‘de nodige zorg’ losgelaten. Tevens bespreken we hier wat huidige wetten en hun gebreken. We staan stil bij het discrimineren op soort (Jeremy Bentham) en het begrip soortisme (Peter Singer). Dag 2: Actuele ontwikkelingen in de dier- en plantfilosofie 9.30 - 12.30 uur: Het begrip carnisme van Melanie Joy. De nieuwe ethologie van Vinciane Despret. Stromingen in de dier- en plantfilosofie. Utilisme: Van Bentham tot Peter Singer. Kantiaanse benadering: Tom Regan en Christine Korsgaard. Zorgethiek. John Locke en Lori Gruen. Democratische benadering: Henry Salt. Socratische benadering: Socrates en David Richard Precht. Capabilitiesbenadering: Amartya Sen en Martha Nussbaum. Feministische dierethiek – Clara Wichmann en Carol Adams, Donna Haraway e.a.. Gebodsethiek: Levinas en Derrida. 15.30-17.30 uur: The hard problem: hoe weten we wat andere wezens ervaren? De vleermuis van Thomas Nagel, de dromende dieren van David Peña-Guzman en de slimme planten van Stefano Mancuso. Over verklaringsmodellen voor gedrag en over het diepgewortelde soortisme in de wetenschap. Dag 3: Het spook van de gelijke gevallen 9.30-12.30 uur: Wat hebben niet menselijke wezens ons te vertellen? Onderzoek naar dierentalen. De zaak van o.a. Nim Chimpsky en papegaai Alex. Protesteren dieren? Moeten we dit duiden als ‘maatschappelijk protest’? Als artificiële intelligentie ons leert om beter te communiceren met dieren en andere wezens, dan worden hun belangen duidelijk. Daarmee komt de vraag op tafel: horen in een democratie alle belangen fair gewogen te worden? We kijken hoe die faire weging van belangen eruit zou kunnen zien. Welke bestaande wetten kunnen bijvoorbeeld ook voor niet menselijke wezens gelden. We overwegen ‘van de mens’ te schrappen uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, we onderzoeken de stelling van Marjolein de Rooij dat ons arbeidsrecht ook op werkende dieren van toepassing kan zijn, en we buigen ons over pogingen van GroenLinks in Nederland van en GAIA in België om dieren in de Grondwet te krijgen. Tot slot buigen we ons over de vraag of we iets moeten met de belangen van prooidieren die in de vrije natuur leven. 15.30-17.30 uur: In dit blok buigen we ons over strategieën om andere wezens tot hun recht te laten komen. Die strategie hangt af van de vraag of we ‘Ideal ethics’ en ‘non-ideal ethics’ willen bedrijven. Deze keuze is ook de kern van het debat tussen abolitionisten en welzijnsdenkers. We vergelijken het werk van abolitionist Gary Francione met dat van pragmatici als Peter Singer, Tobias Leenaert en anderen. Hoeveel radicalisme en hoeveel strategie kan een dier of ander wezen verdragen? Dag 4: De zoölogische revolutie 9.30 -12.30 uur: Nieuwe verdedigingslinies en aanvalsstrategieën: zes lagen van rechtssubjectiviteit. Rechten voor de natuur (Jessica den Outer), voor natuurgebieden (Polly Higgins), voor groepen (Donaldson & Kymlicka), voor soorten (Great Ape Project), voor individuen (Tom Regan en gerechtelijke uitspraken in Argentinië, Columbia en Pakistan) en – nieuw – voor eigenschappen (Martha Nussbaum | Erno). 15.30 -17.30 uur Brainstorm: hoe vertegenwoordigen we dieren en andere wezens in onze politieke organen. Dag 5: Terugblik en een poging tot zelfkritiek De stelling van o.a. Coen Simon (het recht zal ons van dieren vervreemden) en de vraag of zoölogisch recht koloniaal is. Evaluatie, slot en gezelligheid.
      https://www.villasofia.nl/programma/zoofilosofie-over-de-rechten-van-mensen-dieren-planten-en-andere-wezens/


    Verleden


    27 juli 2023 › EUR- International Congress to Celebrate 125 Years Spinoza House Society

      To add even more lustre to its 125th anniversary, the Spinoza House Society will stage a two-day international congress in Rotterdam, focusing on the reception of Spinoza’s thought and on organized Spinozism. Throughout the world, organizations have arisen that study Spinoza’s works and spread his ideas. On Thursday 26 and Friday 27 July 2023, a choice of experts will present papers about the reception of Spinoza’s thought in various countries: the USA (and other anglophone countries), Germany, France, Italy, Spain, Brazil, Israel, Iran, Japan, and the Low Countries. The invited speakers are, respectively: Justin Steinberg, Martin Lenz, Mogens Laerke and Jacques-Louis Antoine, Andrea Sangiacomo, María Luisa de la Cámara and Javier Espinosa, Márcio A. Damin Custódio and Francisco Ferraz , Gideon Katz, Ali Ferdowsi, Osamu Ueno, and Henri Krop. All papers will be presented in English. The congress will be hosted by Erasmus University Rotterdam, which is also the institution where the Spinoza House Society established a Chair in Spinoza Studies, currently held by Andrea Sangiacomo, one of the ​speakers. Attendance is free, but registration is required: https://www.spinozahuis.nl/

    24 juli 2023 › Ver. Het Spinozahuis/ISVW - De Arabische Verlichting en de Radicale Verlichting van Spinoza

      Driedaagse cursus over de Arabische invloeden op Spinoza en zijn vrienden. Organisatie: Vereniging het Spinozahuis. Sprekers: Michiel Leezenberg, Henri Krop, Kamel Essabane en anderen. De cursus vindt plaats op de Internationale School voor Wijsbegeerte. Aanmelden via: https://www.spinozahuis.nl/

    12 juni 2023 › Utrecht - Introductie dierenrechten voor Utrechtse rechtenstudenten

      23 april 2023 › Pigs and sheep - tentoonstelling met dieren (en teksten van mij)

        In Nieuw Dakota is nog een tentoonstelling te zien met kunst over dieren. Centrale (ironische) vraag: kunnen die dieren niet wat harder voor ons werken. Ik maakte er de teksten bij. Wegens succes verlengd tot en met 23 april 2023 De tentoonstelling Pigs and Sheep and Beasts is wegens succes verlengd tot en met 23 april 2023. In de tentoonstelling tonen kunstenaars Margriet van Breevoort (NL, 1990), Elena Giolo (BE, 1993), Kubilay Mert Ural (TR, 1986), Philipp Schueller (DE, 1983), Howie's Mom (US, 1985), Paul Geelen (NL, 1983), Janis Rafa (GR, 1984) en TierZoo (US, 1994) werk waar dieren zich nog meer inzetten voor het comfort van de mens. In een tijd van grote personeelstekorten moet iedereen een tandje bijzetten. Ook de dieren. Veel dieren zijn al actief op de arbeidsmarkt, denk aan politiepaarden en blindengeleidehonden, maar het kan geen kwaad nog meer diersoorten in te zetten op nog meer verschillende gebieden. De vraag ligt dus op tafel: hoe halen we het beste uit de dieren? Het bevorderen van het werkethos bij dieren is een noodzakelijke stap in de herwaardering en emancipatie van het dier. Zo laten we dieren volwaardig meedraaien in een kapitalistische samenleving waar wij mensen ons al zo voor inzetten.  Zo biedt deze tentoonstelling hoop voor alle beesten. Hoop, want zelfs de traagsten, slakken in dit geval, met of zonder huis, kunnen bijdragen aan het algemeen belang als ze wat meer vaart maken. We zijn iedere donderdag tot en met zondag geopend van 11:00 tot 18:00 uur. Meer informatie over de tentoonstelling is hier te vinden. Hondleiding bij Nieuw Dakota Afgelopen weekend is er een rondleiding georganiseerd door de tentoonstelling Pigs and Sheep and Beasts voor honden (en hun baasjes). Meer dan 30 honden hebben onder begeleiding van onze educatiemedewerker al snuffelend (en blaffend) de tentoonstelling verkend. Veel dank aan alle honden en baasjes die hebben deelgenomen. Voor hondenbezitters die het hebben gemist: Nieuw Dakota is te allen tijde toegankelijk voor mens én dier. Verder lezen Meer informatie over de tentoonstelling vind je op onze website.
        https://www.nieuwdakota.com/nl/tentoonstellingen/pigs-and-sheep-and-beasts/

      16 april 2023 › Leusden - ISVW-Vrienden - Franciscus van den Enden, een miskend en revolutionair denker

        Franciscus van den Enden, een miskend en revolutionair denker Franciscus van den Enden (1602-1674) staat bekend als ‘de leermeester’ van Spinoza. Hij heeft lang in de schaduw van zijn beroemde leerling gestaan, omdat van hemzelf geen filosofisch geschrift bekend was. Pas in 1990 werd duidelijk dat Van den Enden, die in kunstwerken van Rembrandt handelde en een Latijnse school in Amsterdam leidde, toch zelf boeken had geschreven. Twee anonieme geschriften werden aan hem gekoppeld. Die geschriften blijken ronduit revolutionair. Van den Enden pleit erin voor ‘evenvrijheid’ en ‘evengelijkheid’. Dat laatste is gelijkheid van kansen én gelijkheid van uitkomsten (beloning). Daarnaast verwerpt hij elke vorm van autoriteit. In zijn ideale staat – hij schreef een plan voor de inrichting van een kolonie in Amerika – zijn koningen, priesters, predikanten en andere autoriteitsdenkers niet welkom. Die verstoren namelijk het democratische proces. Van den Enden pleit voor directe democratie, een model dat hij van de indianen overneemt. Zij zijn volgens hem verder in hun ontwikkeling dan wij. Van den Endens Vrije Politijke Stellingen – nu vertaald als Vrije staatkundige stellingen – is een radicaal pleidooi voor democratie, gelijkheid en emancipatie. Het boek bevat vrijwel alle grote ideeën die we gewoonlijk aan Spinoza toeschrijven. Maar Van den Enden publiceerde vijf jaar eerder. Dat roept bijvoorbeeld de vraag op wie eigenlijk de bedenker was van de term ‘God of natuur’. We vinden dit begrip al in Van den Endens boek. ‘God of de natuur’ zit volgens hem logisch en dus deterministisch in elkaar. Niets ontsnapt aan de keten van oorzaak en gevolg. Wonderen kunnen dan ook niet bestaan. Van den Enden kijkt zo ook naar de samenleving: daarin worden mensen volgens de wetten van de noodzaak gevormd. Dit inzicht is bevrijdend, want het betekent dat niemand van nature arm, slecht of achtergesteld is. Nee, dat ligt aan de vormende kracht van de samenleving. En die samenleving kun je hervormen. Om te beginnen moet iedereen goed onderwijs krijgen, stelt Van den Enden, dus ook vrouwen en armen. En verder moeten we ons bevrijden van alle dwang die onze natuurlijke vrijheid beperkt. Opnieuw ageert Van den Enden daarom tegen stadhouders en koningen. Verder bepleit hij seksuele vrijheid binnen de grenzen van het huwelijk, want ook op dat vlak moeten we af van vrijheidsbeperkingen. De Vrije staatkundige stellingen lijkt al met al een eeuw op zijn tijd vooruit te lopen. Door zijn opmerkelijk progressieve standpunten kreeg Van den Enden een disputeerverbod. Mede daarom vertrok hij in 1671 naar Parijs, waar hij opnieuw een Latijnse school stichtte. Toen Lodewijk de Veertiende een jaar later de Nederlandse Republiek binnenviel, zat hij plotseling achter vijandelijke linies. Hij bedacht een manier om Lodewijk de Veertiende af te zetten en een nieuwe republiek in Frankrijk te vestigen. Helaas zat er een spion in zijn school… Filosoof en uitgever Erno Eskens, eerder programmadirecteur van de ISVW, gaat in op het turbulente leven en de denkbeelden van Van den Enden. Onlangs verscheen van Eskens het boek Denkers en dwalers. Een geschiedenis van de filosofie in de lage landen (ISVW Uitgevers), waarin hij uiteraard ook aandacht besteedt aan Spinoza en Van den Enden. Eskens is uitgever filosofie en wetenschap bij Noordboek. Bij die uitgeverij verscheen, met steun van de Vrienden van de ISVW, de hertaling van de Vrije staatkundige stellingen.

      7 april 2023 › Nacht van de filosofie - Gesprek over garnalen en dierenrechten

        Kunstenares Melissa Mabesoone maakte een expositie over garnalen. We praten over de verbeelding en de werkelijkheid van het garnalenbestaan. Bij sommige garnalen knipt men de ogen af. Dan groeien ze sneller. Reden om ook eens te kijken wat dierenrechten voor deze garnalen kunnen betekenen
        https://amsterdam.nachtvandefilosofie.org/

      1 april 2023 › Start Maand van de filosofie

        Weerloos & waardevol Thema Maand van de Filosofie 2023 ‘Alles van waarde is weerloos’, dichtte Lucebert. Maar zonder waarde zou niets de moeite waard zijn. Als iets van waarde opduikt is de meetlat meestal niet ver weg. Het goud gaat naar de snelste hardloper. Het leukst is het bericht met de meeste ‘likes’. En alle lof verdient de leerling met de hoogste cijfers. Hoe meer mensen het waarderen hoe meer iets waard wordt. Maar is wat alleen ikzelf waardevol vind dan minder waard? En wat is de waarde van zaken die niet te meten zijn? Heeft waarheid een prijs? Hoeveel is vriendschap waard? Hoe weerloos is schoonheid? En hoe waardeert de natuur de menselijke maat? Volgens geldfilosoof Georg Simmel bestaat waarde zolang we niet hebben wat we verlangen. Betekent dat dan ook dat de weerloze aarde steeds meer waard wordt naarmate er minder van haar overblijft? De Maand van de Filosofie 2023 vraagt zich af hoe het weerloze en waardevolle zich kan weren tegen de harde cijfers van verdienste, prestige en succes. En vooral hoe waarde weer zijn waarde krijgt.
        www.maandvandefilosofie.nl

      21 maart 2023 › Ede - Fil. café lezing over 'carnisme'

        Volgens de Amerikaanse psycholoog Melanie Joy leven we in een totalitaire ideologie. We zitten met zijn allen vast in een carnistische ideologie die ons leert om onze ethische gevoelens over dierenleed uit te schakelen. Van jongs af worden we door onze ouders, leraren, familieleden en anderen getraind om zonder scrupules dieren te eten. Vrijwel iedereen doet eraan mee. En juist daarom doorzien we de ideologie slecht. Toch voelen we van nature empathie met dieren. Kinderen schrikken dan ook als ze voor het eerst horen waar hun vlees vandaan komt. Binnen het carnisme leren we om deze emotie te onderdrukken. De carnistische ideologie onderdrukt ook onze zorgen over de milieu- en klimaatimpact van vlees en zuivel. Ook spreken we elkaar niet aan op de toch vrij evidente medische gevaren van vlees en zuivel. In 'Waarom we van honden houden, varkens eten en koe dragen' legt Joy uit hoe we aan de carnistische ideologie kunnen ontsnappen. Welkom vanaf 20.00 uur in de bovenzaal van café Substitute.

      15 december 2022 › Filosofisch café Tresoar - Denkers en dwalers in de filosofie van de Lage Landen

      15 oktober 2022 › Bilderberg Kasteel Vaalsbroek / Overleren - Praktische filosofie voor schoolleiders

        Besloten sessie

      30 september 2022 › AVS/ISVW - praktische filosofie voor schoolleiders

      20 september 2022 › Spinozakring Amsterdam in de OBA: lezing over het radicale gelijkheidsdenken van Franciscus van den Enden

        Lezing voor de Vrienden van de Amsterdamse Spinoza Kring Datum: 20 september 2022 Aanvang: 20.00 uur (zaal open 19.30) Locatie: Forumzaal van de OBA Oosterdokskade 143, Amsterdam Spreker: Erno Eskens Onderwerp: Franciscus van den Enden en Spinoza Franciscus van den Enden (1602-1674) staat bekend als ‘de leermeester’ van Spinoza. Hij gaf leiding aan een Latijnse school in Amsterdam, waar Spinoza deze taal leerde. In hoeverre de filosoof ook sommige denkbeelden heeft ontleend aan deze voormalige jezuïet uit Antwerpen is nog altijd onderwerp van discussie. Vast staat wel dat Van den Enden een zeer opmerkelijke man was. Hij was geboren in Antwerpen, opgeleid tot jezuïtisch priester, schreef toneelstukken die zelfs door Vondel werden gewaardeerd, maakte plannen om in Amerika een egalitaire en democratische kolonie te vestigen, en schreef het boek Vrije Politijke Stellingen, dat een voor die tijd ongekend radicaal pleidooi voor democratie, gelijkheid en emancipatie was. Op zijn oude dag vertrok Van den Enden naar Parijs, waar hij betrokken raakte bij een complot om koning Lodewijk XIV te vermoorden en een republiek te vestigen, waarna hij samen met andere samenzweerders werd opgehangen. Filosoof en uitgever Erno Eskens gaat in op het turbulente leven en de denkbeelden van Van den Enden, en diens relatie tot Spinoza. Het zal ongetwijfeld een boeiend verhaal worden over een nagenoeg vergeten denker en activist, die duidelijk een pionier was van het democratische denken en deel uitmaakte van de kring onorthodoxe figuren waarin Spinoza zich bewoog. Onlangs verscheen van Eskens het boek Denkers en dwalers. Een geschiedenis van de filosofie in de lage landen (ISVW Uitgevers), waarin hij uiteraard ook aandacht besteedt aan Spinoza en Van den Enden. Bij uitgeverij Noordboek verschijnt binnenkort een hertaling van Van den Endens Vrije Politijke Stellingen.

      15 september 2022 › Nemo Amsterdam - Presentatie van het boek Alledaagse moleculen (Ben Feringa & Anouk Lubbe)

        Ben Feringa en Anouk Lubbe schreven het boek Alledaagse moleculen. Het proces mocht ik bij Noordboek als uitgever begeleiden. De beide schrijvers worden geïnterviewd door Jim Jansen, hoofdredacteur van New Scientist. Tot ieders grote vreugde neemt minister Robbert Dijkgraaf het eerste exemplaar in ontvangst.

      13 september 2022 › Pakhuis de Zwijger: Een politiek gevangene in Nederland

        Gespreksleiding bij een avond over Huseyin Baybasin, de Koerdische activist die in Nederland levenslang kreeg. Prof. Ton Derksen legt uit waarom het bewijs tegen Baybasin onmiskenbaar is vervalst. Advocaat Adèle van der Plas vertelt over opvallend moeizame rechtsgang, waarbij ontlastend bewijs structureel terzijde werd geschoven. Rein Gerritsen, wiens nieuwe boek over Baybasin centraal staat, legt hoe Den Haag zich met de zaak van Baybasin bemoeide. Frans Douw, die Baybasin in zijn cel had, spreekt namens meerdere gevangenisdirecteuren over de onwenselijkheid van de opsluiting van Baybasin.
        https://dezwijger.nl/programma/een-politiek-gevangene-in-nederland

      15 augustus 2022 › ISVW-Summerschool Denkers & Dwalers. Filosofie in de Lage Landen

        In deze cursusweek bespreken we de geschiedenis van de filosofie in de Lage Landen vanaf de Romeinen tot nu. Met gastdocenten Angela Roothaan, Renatus Willemsen, Jan Vorstenbosch, Marthe Kerkwijk en Carla du Pree
        www.isvw.nl

      28 juli 2022 › Barchem - Lezing over de Vrije Staatkundige Stellingen van Franciscus van de Enden - Ver. Het Spinozahuis

        20 juli 2022 › Gastlezing in ISVW -summerschool Dier en mens

        13 juli 2022 › VGF-Dronten: Denkers en dwalers in de filosofie van de Lage Landen

        17 juni 2022 › Leiden: - Lezing over dierenrechten voor de Nederlandse Vereniging voor Criminologie

        16 juni 2022 › Deja Vu Festival

          Op dit festival bespreek ik hoopvolle ontwikkelingen in het recht. Natuurgebieden krijgen in meerdere landen rechten. Tijd om ook de dieren en de dierengemeenschappen rechten te geven

        23 april 2022 › 20 jaar Maand van de filosofie - Filosofische pubquiz

        12 april 2022 › Gastcollege over dierenrechten bij DierMens Studies UvA

          6 april 2022 › Online - De kinderen van Chronos | kinderfilosofie met Marthe Kerkwijk en Erno Eskens - ISVW

          21 februari 2022 › Filosofisch café Ede: het begrip carnisme bij Melanie Joy

          20 januari 2022 › Overleren / ISVW : Praktische filosofie voor schoolleiders

            29 oktober 2021 › ISVW- Filosofie voor schoolleiders - Overleren

              10 september 2021 › Filosofie Magazine Academie - Rechten voor de natuur

                Lezing bij de natuurdag van Filosofie Magazine. De natuur staat volop in de schijnwerpers. Of het nu klimaatspijbelaars of boze boeren zijn, iedereen lijkt zich met de natuur te bemoeien. Maar hoe verhoudt de mens zich ten opzichte van de natuur? Kunnen wij de natuur bedwingen of zijn wij juist aan haar overgeleverd? Filosofie Magazine organiseert op 16 november in de Zuiderkerk te Amsterdam een veelbelovende collegedag waarin soortgelijke natuurvragen centraal staan. Prof. dr. Koo van der Wal bijt de spits af met een lezing over de ecologische crisis. Daarin gaat hij in op de tegenstelling tussen het gemechaniseerde wereldbeeld van de natuur enerzijds, en een dynamisch en veelkleurig natuurbeeld anderzijds. Van der Wal legt uit hoe verschillende natuuropvattingen de basis vormen voor het erkennen van de intrinsieke waarde van planten, dieren en ecosystemen. Prof. dr. René ten Bos richt zich op de meteosofie. Hoe verhoudt de omgang van de mens zich met het weer? Hoe worden meteorologische verschijnselen vanuit een filosofisch oogpunt bekeken? Ten Bos betoogt dat ondanks alle wetenschappelijke vooruitgang, de angst voor alles wat ons letterlijk boven het hoofd hangt nauwelijks is bezworen. Dr. Angela Roothaan gaat in op het sjamanistisch wereldbeeld van inheemse volkeren in relatie tot de natuur. Voor het belang en de houdbaarheid van de aarde, zou de Westerse cultuur er verstandig aan doen een voorbeeld te nemen aan de wijze waarop zij met de natuur leven. Dr. Erno Eskens sluit af met een lezing over natuurrechten. Dierenrechten zijn inmiddels een bekend begrip in de ethiek en rechtsfilosofie, maar hoe zit het met rechten voor natuurgebieden als oceanen? Hoe krijgt de omgang met ecologische kwesties daarmee een hele andere invulling?

              16 juni 2021 › ISVW-online: Metazoa, over de geest van dieren

                Peter Godfrey Smith schreef een intrigerend boek over bewustzijn van dieren. Hoe zijn dieren tot bewustzijn gekomen en hoe krijgen wij inzicht in deze 'other minds'?
                www.isvw.nl

              19 mei 2021 › ISVW-online: De Vrije Politieke Stellingen van Franciscus van den Enden

                Franciscus van den Enden publiceerde in 1650 een revolutionair politiek betoog. Hij pleit voor een democratie waarin een achterstandsbeleid wordt gevoerd en veel vrijheid heerst. Hij denkt daarbij aan vrijheid van meningsuiting maar ook aan vrije seksualiteit. Het doel van de staat is om het ideaal van 'evengelijkheid' vorm te geven, stelt deze leraar van Spinoza.
                www.ISVW.nl

              4 mei 2021 › Leusden - ISVW - Lees en wandelweek rond Nietzsches Vrolijke wetenschap

                Een driedaagse lees- en wandelcursus Het werk van Friedrich Nietzsche is heerlijk om te lezen. Zo ook De vrolijke wetenschap. Het is geen doorlopend betoog, maar een aaneenschakeling van losse opmerkingen, aforismen en liederen. Een grabbelton kortom van ingevingen en inzichten. Nietzsche heeft ze grotendeels wandelend bedacht Misschien kun je ze het beste begrijpen door ze, na eerste lezing , ‘te herkauwen als een koe’, zoals Nietzsche ons aanraadt. Nietzsche zelf zou ons ongetwijfeld een boswandeling aanraden om dat te doen. Als je wandelt kom je namelijk los van de cultuur waar je in zit. Dit loskomen is een bevrijdend moment. Je ontdekt dat overtuigingen gevangenissen zijn, dat alles vanuit meerdere kanten bekeken kan worden, dat het grote verhaal geen moraal kent, dat je geen consequent denkend mens hoeft te zijn, kortom: dat je vrij bent. En juist dat inzicht, dat een sprong in het oneindig diepe vereist, stemt je vrolijk. Eindelijk los van de starre begrippen waarmee de cultuur je opzadelt; eindelijk vrij om zaken vanuit tal van perspectieven te belichten; eindelijk vrij om te worden wie je bent, in plaats van te zijn wie je zo nodig moet zijn. Drie dagen optrekken met Nietzsche is een uitstekende manier diens filosofie te leren kennen en om af te rekenen met de ‘petrificering’ (verstening) van je eigen verstand. In de ochtenden beginnen we met een inleidend college door Erno Eskens. Daarna lees je zelf – in je kamer, in de lounge of in het bos – zo’n 80 pagina’s. De tekst leest vlot, maar je zult merken Nietzsche soms wild in het rond denkt en dat iedere zin aanzet tot nadenken. Klokslag 4 uur komen we weer bijeen in de zaal of, bij mooi weer, in het bos. Er is dan ruimte om vragen te stellen over de tekst en met elkaar van gedachte te wisselen over de waarde ervan. Passages die lastig of prachtig zijn, herlezen we. In de avonden lees je nog eens 25 pagina’s op eigen kracht, zodat we ons op donderdagmiddag, aangekomen op pagina 310, met Nietzsche zelf afvragen: ‘Voelt dat beter, ongeduldige vrienden van me? Nou dan!’ Nietzsche publiceerde de eerste versie van De vrolijke wetenschap in 1882. Hij is dan op zijn hoogtepunt van zijn kunnen. Hij herziet het werk vijf jaar later, met als gevolg dat we al zijn grondgedachten erin tegenkomen: de dood van God, de eeuwige wederkeer, de bovenmens en het perspectivisme. Als je de ‘filosoof met de hamer’ wilt leren kennen, en als je net als hij ‘wilt worden wie je bent’ kom dan naar deze heerlijke driedaagse cursus en geniet. Literatuur Om snel teksten te kunnen opzoeken is het belangrijk dat we allemaal dezelfde uitgave in ons bezit hebben. We werken met de uitstekende vertaling van Hans Driessen. Deze is eerst verschenen bij Uitgeverij Vantilt en vervolgens overgenomen door Boom Uitgevers Amsterdam (ISBN 978 90 2443 322 3). Omdat het een ongewijzigde heruitgave betreft, zijn beide edities bruikbaar. U dient het boek zelf aan te schaffen voorafgaand aan de cursus. Over de docent Dr. Erno Eskens is filosoof en politicoloog. Hij werkte eerder onder meer als programmadirecteur bij de ISVW en als uitgever bij Boom Uitgevers Amsterdam. Samen met André de Vries schreef hij het brievenboek Amor fati, filosoferen tegen het einde (ISVW uitgever 2015), waarin Nietzsches gedachten van de eeuwige wederkeer een prominente rol speelt. Hij is daarnaast bekend als dierfilosoof.

              3 mei 2021 › Leusden - ISVW - Het optimisme van René Gude

              22 april 2021 › Stichting Carmelcollege - lezing over Bildung aan de hand van het Agoramodel

                .

              21 april 2021 › ISVW-online: Nietzsche over waarheid en leugen

                Online avondcollege over het eerste essay in Nietzsches Waarheid en leugen.
                www.isvw.nl

              10 april 2021 › Amsterdam - Brakke Grond - Gespreksleiding Amsterdamse Nacht van de Filosofie

              8 april 2021 › Online- The rights of plants, animals and nature

                Lecture for Art + Tech Society

              14 januari 2021 › EUR- Gastcollege dier & recht

                4 november 2020 › Delft - Expositieruimte 38CC- Kunst en de filosofie van het als-of van Vaihinger (Besloten)

                  De Duitse filosoof Hans Vaihinger publiceerde in 1911 De filosofie van het alsof. Hierin legt hij uit hoe onze economie, wiskunde, onze rechtsorde en onze eigen leven door ficties worden gedreven. We doen steeds alsof de wereld logisch in elkaar zit, alsof een velletje bedrukt papier waarde heeft, alsof elementaire deeltjes als zodanig bestaan, alsof de zwaartekrachalsof iedereen de wet kent, et cetera. Deze ficties zijn kunstgrepen om grip te krijgen op de werkelijkheid.

                16 oktober 2020 › Rotterdam - Nacht van de filosofie (presentatie & interviews)

                27 september 2020 › Amsterdam - Lezing over dierenrechten voor de PvdD Noord-Holland

                26 september 2020 › Amsterdam - Rondleiding bij heropening Felix Meritis

                  2 september 2020 › Amsterdam - filosofisch diner over dierenrechten

                  30 augustus 2020 › Amsterdam - Protecting the Amazon by giving legal rights to man, animal and plant

                  12 mei 2020 › lezing Waarden in de agro- en foodsector

                    6 mei 2020 › Amsterdam - Dinerlezing over dieren bij Vitamine Z

                      Café Midwest, Cabralstraat 1, Amsterdam

                    14 april 2020 › Artis - Lezing over dierenrechten voor studenten Animal Studies

                      11 april 2020 › Gespreksleiding Nacht van de filosofie Amsterdam (gecanceled)

                        6 april 2020 › Amsterdam, VU - publiek interview over waardigheid van het leven door Arnon Grunberg

                          3 april 2020 › Gespreksleiding Nacht van de filosofie Rotterdam (gecanceled)

                            29 maart 2020 › Amsterdam - de representatie van het dier (lezing voor PvdD Noord-Holland)

                              21 maart 2020 › Amsterdam - rondleiding in het heropende Felix Meritis

                                5 maart 2020 › Leusden - AVS/ISVW - Bildung en en toegepaste filosofie

                                27 november 2019 › Eindhoven - STRP- Killing our ego's

                                  Can we imagine a future in which mankind is less dominant, less arrogant? Join us on Wednesday 27 November for inspiring talks and a vivid dialogue about our human relationship to plants, animals and outer space. Paterskerk van DOMUSDELA in Eindhoven. Programma begint stipt om 20:00 en de borrel staat gepland rond 22:30. Woensdag 27 november 2019, 20.00 uur (deuren open om 19.30) DOMUSDELA, Kanaalstraat 4, Eindhoven Voertaal: Engels Tickets: €10,- via de ticket link Guests: Erno Eskens (philosopher and political scientist), Anna Gimbrère (science journalist, VPRO), Emke Idema (theatre maker), Ruben Jacobs (sociologist and writer) and Anne de Vries (researcher environmental law Tilburg University) ​ Moderator of the evening is Annemarie Wisse.
                                  https://strp.nl/events/scenario-4

                                24 november 2019 › Amsterdam - Stroom - Zijn dieren onze naasten?

                                  zondag 24 november 11:00 uur aanvang Nieuwe Herengracht 18 Amsterdam Terwijl de politiek zich buigt over de vraag of de veestapel gehalveerd moet worden, stellen wij deze zondag een meer fundamentele vraag: is het überhaupt te rechtvaardigen dat we dieren houden. Volgens de Bijbel mag het. Dieren zijn wezens die ons ten dienste staan en wij hebben de plichten om goed voor hen te zorgen. Maar volgens filosoof Erno Eskens volstaat dit idee van een zorgplicht voor dieren niet meer. Dieren horen in zijn optiek, net als mensen, onvervreemdbare rechten te krijgen. De naastenliefde geldt namelijk niet alleen voor mensen. Ze gelden ook voor dieren, net als het gelijkheidsbeginsel – gelijke gevallen dienen gelijk te worden behandeld. Daarmee ligt de vraag op tafel: zijn dieren onze naasten en gelijken?
                                  http://www.stroomamsterdam.nl/

                                17 november 2019 › Eindhoven - Van Piere - presentatie Marges van de filosofie

                                  Ger Groot maakte een vertaling van Derrida's Marges de la philosophie (Boom UItgevers). Hij vertelt over het boek en de vertaling. Ik interview hem na afloop.

                                11 oktober 2019 › Leusden - AVS: Opleiding praktische filosofie voor schoolleiders

                                  Bent u meer robot dan u denkt? Aanmelden Sophia heeft burgerrechten gekregen in Saoedi-Arabië. Opmerkelijk, want Sophia is een robot en robots zijn geen personen, laat staan burgers, toch? Of wordt het tijd dat we daar anders over gaan denken? Robots maken al een tijd deel uit van onze maatschappij. Ze zetten onze auto’s in elkaar en helpen de chirurg bij operaties. Maar naarmate robots complexere handelingen steeds zelfstandiger kunnen uitvoeren en zelfs gesprekken kunnen voeren, wordt de vraag of zij beschikken over kunstmatige intelligentie steeds urgenter. Kan een machine denken? Die vraag stelde Alan Turing al in 1950. Waaraan moet een robot als Sophia voldoen voor we kunnen zeggen dat zij kan denken? En onder welke omstandigheden kan ze als persoon erkend worden? Enkele decennia geleden nam nog niemand het idee van niet-menselijke personen werkelijk serieus, maar tegenwoordig kunnen we er niet meer omheen. Wat maakt het uit of je van vlees en bloed bent of van siliconen? Robots worden niet alleen slimmer, maar ook socialer en creatiever, zelflerend en zelfsturend. Dat levert morele vragen op. Is het wel ethisch verantwoord om robots tot slaaf te maken? Of komen zij in opstand? Misschien grijpen zij zelfs de macht, of vervangen ze op den duur de gehele menselijke soort! Volgens sommigen is die ontwikkeling al in volle gang. Drones vervangen soldaten en bij de politie doe je aangifte bij een robotagent. Ook is er al software die rechtszaken efficiënter kan oplossen dan een menselijke rechter. Zo verschuift het geweldsmonopolie van mens naar machine. Is dat erg? Wat maakt het uit of je van vlees en bloed bent gemaakt of van electroden en siliconen? De grens tussen natuur en techniek vervaagt. Misschien bent u zelf wel meer robot dan u denkt. Tijdens deze cursus komen filosofen, wetenschappers en ontwikkelaars aan het woord. In de avonduren gaan we in gesprek, lezen we teksten of kijken we een film. Met prof. Jos de Mul, prof. ir. Peter-Paul Verbeek en prof. ir. Jan Broersen, dr. Monica Meijsing, Bas Testerink, dr. Erno Eskens, Marthe Kerkwijk en vele anderen. De gespreksleiding is in handen van Ton Maas.
                                  https://www.avs.nl/professionalisering/leergang/organisatie-en-leiderschapsontwikkeling/leergang-praktische-filosofie

                                17 september 2019 › Sneek - Filosofisch café: Zullen we dieren en planten tot rechtssubject maken?

                                  Lezing bij het filosofisch café Sneek over de vraag of planten, dieren, robots en andere wezens rechtssubject kunnen worden.

                                9 september 2019 › Bildung aan de hand van het agoramodel

                                8 juli 2019 › Leusden - ISVW: Summerschool Filosofie in de Lage Landen

                                  Er is bij u om de hoek prachtig gefilosofeerd, maar u weet het niet. Daar gaan we iets aan doen. We onderzoeken in deze summerschool het leven en werk van intrigerende en veelal miskende denkers uit de Lage Landen. U krijgt een vrolijk en diepgravend overzicht van de geschiedenis van de filosofie in onze regio. We lezen tekstfragmenten van soms vergeten Nederlandse en Vlaamse toppers als Siger van Brabant, Dirck Volckertszoon Coornhert, Rudolphus Agricola, Anna-Maria van Schuurman, W.J. ‘s Gravesande en Clara Wichmann-Meijer. Natuurlijk staan we ook even stil bij de bekendere denkers als Erasmus en Spinoza, maar de nadruk ligt op de minder bekende filosofen. In de loop van de summerschool kruipen we naar het heden om te eindigen met recente denkers in het Nederlandse taalgebied. Op de dinsdagmiddag gaan we op excursie naar Deventer (eigen vervoer), waar de op zoek gaan naar de sporen van de Moderne Devoten, Thomas a Kempis en Erasmus. We wandelen langs de Latijnse School en bezoeken Museum de Waag. Aan het slot van deze week hebt u geroken aan de mooiste teksten uit de filosofie van de Lage Landen en begrijpt u hoe de westerse filosofie zich hier ontwikkelde. U heeft ook zijdelings kennisgenomen van de buitenlandse denkers die in Nederland werkten. We lezen hun vaak geestige commentaren op de plaatselijke cultuur en gewoontes: ‘De Hollander is een wijs en goed geordend schepsel die geen behoefte voelt om ergens in uit te blinken; hij hecht meer waarde aan het ware en het duurzame. Hij heeft meer braafheid dan edelmoedigheid, meer gezond verstand dan vernuft en verbeeldingskracht, meer volharding dan warm gevoel.’ Tot slot begrijpt u waarom denkers in en van Lage Landen, ondanks hun vermeende gebrek aan edelmoedigheid, behoorlijk invloedrijk waren. ‘Alle landen hebben van Holland geleerd,’ aldus de achttiende-eeuwse Duitse filosoof Johann Gottfried Herder. ‘De mentaliteit die daar heerste, breidde zich overal uit.’ En juist omdat dit gebeurde, verloren de Lage Landen hun centrumfunctie in de filosofie en raakten schitterende denkers in de vergetelheid. Uw docent is dr. Erno Eskens, auteur van o.a. de Filosofische reisgids voor Nederland en Vlaanderen en programmadirecteur van de ISVW. Gastdocenten: Florian Jacobs en prof. Frans Jacobs.
                                  https://isvw.nl/activiteit/filosofie-lage-landen/

                                29 maart 2019 › Rotterdam - Arminius: Rotterdamse nacht van de filosofie

                                9 maart 2019 › Amsterdam - De Krakeling: tijdreis voor kinderen bij Denkstation

                                  Reizen in de tijd Voor Erno Eskens is een dag niet geslaagd als hij niet minstens een goed idee heeft bedacht en daarom bedenkt hij elke dag ontzettend veel ideeën, want dan zit er altijd wel een goede bij. Zo bedacht hij al De filosofische reisgids, de filosofie scheurkalender en een filosofisch kinderboek, Kinderen van Chronos, over twee kinderen die in de tijd van de oude filosofen verzeild raken en met de wijsheid van die oude denkers een manier moet zien te vinden om weer terug te komen naar het nu. Daar is jullie hulp bij nodig! Erno Eskens filosofeert op DenkStation samen met jullie over tijdreizen en andere ideeën van de oude Grieken. Filosoof en illustrator Marthe Kerkwijk maakt intussen met jullie tekeningen van alle goede ideeën. Hoe meer ideeën hoe beter, want dan zit er altijd wel een goede bij! zaterdag 9 maart 14:00-15:00 & 15:00-16:00 Locatie: Foyer Genre: Filosofie en schilderen Capaciteit: 100
                                  http://denkstation.amsterdam/erno-eskens-en-marthe-kerkwijk/

                                9 februari 2019 › Leusden - ISVW: Filosofisch gesprek via het agoramodel

                                  Een goed gesprek kan levens veranderen. Een goed gesprek kan uit de wirwar van vrijblijvende gedachten distilleren wat echt belangrijk is. Een goed gesprek biedt inzicht. Al sinds de Oudheid bekwamen filosofen zich in het voeren van diepgravende en efficiënte gesprekken, met als doel samen te onderzoeken wat er nu echt toe doet. Een filosofisch gesprek gaat dan ook al snel veel dieper dan bijvoorbeeld een debat, een biecht of een kroeggesprek. Dat maakt het filosofische gesprek bij uitstek geschikt voor professionele praktijken waarbij fundamentele waarden en dilemma's aan de orde zijn. Hoe kweek je wederzijds begrip? Hoe ga je om met een moreel dilemma dat per definitie geen sluitend antwoord kent? Hoe kom je erachter wat jou of je collega's of cliënten nu echt beweegt? In de loop der eeuwen zijn verschillende gespreksmethoden ontwikkeld. Vandaag oefenen we in een nieuwe gespreksmethode: het agoragesprek. De wereld is eenvoudiger dan je denkt, zo toont het agoramodel dat ontwikkeld is door wijlen Denker des vaderlands René Gude. Het model, dat de wereld om ons heen indeelt in levens- en trainingssferen, elk met eigen waarden en regels, vormt gelijk een gespreksmethode. Door te onderzoeken in welke sfeer je je thuis voelt kom je meer te weten over wat je belangrijk vindt en door cross-overs te maken naar andere sferen leer je anderen begrijpen en met een heel andere blik naar de wereld kijken. Als je vastloopt in de ene sfeer, ligt de oplossing misschien in een andere sfeer. In een agoragesprek leer je het plein (de Griekse agora) oversteken naar andere levens- en trainingssferen. Het agoramodel wordt vooral met succes gebruikt in onderwijs en lokaal bestuur. Dr. Erno Eskens is filosoof en politicoloog en bekend als popularisator van de filosofie. Hij promoveerde in 2015 op Een beestachtige geschiedenis van de filosofie. Daarnaast geeft hij lezingen in het onderwijs en het bedrijfsleven over het agoramodel. Hij behandelt het agoramodel van René Gude en diens theorie over ambachtelijk zingeven. Deelname: € 249,20. Diner na afloop of een voor- of na-overnachting is, onder voorbehoud van beschikbaarheid, apart te boeken via info@isvw.nl of 033-4650700.

                                22 december 2018 › ISVW - Leusden: Cursusweekend Democratie voor dieren

                                  ‘Horen alle belangen In een democratie gewogen te worden? Hebben dieren belangen? Mag je zomaar aan het knopje van de weegschaal draaien?’ De grondwet stelt dat gelijke gevallen gelijk behandeld moeten worden. Wat als we dat principe nou eens zouden toepassen op dieren? Zou het gebroken been van de koe dan op dezelfde manier behandeld moeten worden als het breekbare been van de mens? En zouden dieren dan ook vertegenwoordigd moeten worden in onze rechtbanken en in onze politieke systemen. Met dr. Erno Eskens denken we na over manieren om dieren en andere levende wezens een stem te geven in onze democratie. Mensen zijn personen voor de wet. Dieren, planten en natuurgebieden zijn dat niet. Zo was het althans eeuwenlang geregeld. Maar het afgelopen jaar is er verandering in gekomen. In Argentinië kreeg orang-oetan Cecilia persoonsrechten, waardoor ze niet langer tegen haar zin opgesloten mag worden. In India en Nieuw-Zeeland werden bepaalde rivieren en natuurgebieden opgewaardeerd tot rechtspersonen. Ook zij kunnen nu, opnieuw met behulp van voogden, naar de rechter stappen. Saoedi-Arabië besloot tegelijk om robot Sophia tot staatsburger te maken, waardoor ook zij rechten kreeg. Waar eindigt deze ontwikkeling? Kunnen we straks door de mug, een plant of een robot worden gedagvaard? Zo ja, moeten we daar bang voor zijn? In deze weekendcursus kijken we vooral naar de veranderende status van het dier. Vanaf Aristoteles kennen we de zogenaamde ladder van de natuur. Op deze ladder staat het wezen met het meeste intellect (God) bovenaan, en bungelen de dieren ergens onderaan. De man staat er boven de iets dierlijkere vrouw, de vrouw staat boven het dierlijke kind, en de slaaf is de meest dierlijke mensensoort, omdat het zichzelf, net als het dier, geen levensdoelen kan stellen. Sinds de middeleeuwen wordt er aan de poten van de ladder gezaagd. Het hiërarchische denken is sinds Erasmus in verval geraakt. In enkele eeuwen tijd ontstond de moderne democratie met haar gelijkheidsbeginsel. Het leidde tot de introductie van mensenrechten en tot een opmerkelijke emancipatie van slaven, vrouwen en kinderen, wezens die traditioneel met dierlijkheid en lichamelijkheid werden geassocieerd. Terwijl de mechanisering van de veeteelt opkwam, bleef de emancipatie van het dier achter. Nog altijd kunnen we de handtekening van Aristoteles in onze dierenwetten en in onze stallen herkennen. Filosofen mopperen sinds steeds luider over de achterstelling van het dier. Is deze nog wel te verantwoorden? We bekijken de commentaren van Peter Singer, Gary Francione, Tom Regan, Eva Meijer, Frans de Waal, Donaldson & Kymlicka en anderen. Als we hun ideeën serieus nemen, dan moeten we op zoek naar nieuwe uitgangspunten voor betere dierenwetten. Er zijn inmiddels enkele aanzetten tot een Universele Verklaring van de rechten van het dier. We bespreken deze met elkaar en beredeneren wat een dergelijke verklaring in de praktijk zou betekenen. We kijken ook naar de rechtszaken rond de Amerikaanse chimpansee Tommy en rond de Argentijnse orang-oetan Cecilia. Deze leidden tot de vraag: kan een dier ‘een persoon’ zijn met persoonsrechten? En wat is een persoon eigenlijk? Op de zaterdagavond onderzoeken we met elkaar welke persoonsrechten je aan welke dieren kunt toekennen. Op de zondagochtend buigen we ons ons over de manier waarop de wetenschap praat over dieren en planten. Het gedrag van mensen, dieren en planten wordt door wetenschappers in verschillende discoursen geduid. Is dit terecht of hebben we te maken met ‘wetenschappelijk soortisme’? Tot sluit buigen we ons over de moeilijkste vraag: als dieren belangen hebben, als belangen gewogen moeten worden in de politiek, hoe wegen we dan de belangen van dieren en andere wezens in de politiek? Hoe kunnen we dieren een stem geven in de politiek? Data Zaterdag 22 en zondag 23 december 2018 Aanvang zaterdag om 10.30 uur, einde zondag om 12.30 met afsluitende lunch. Deelname Arrangement 1: € 322,40 (inclusief diner met wijn, 2 x lunch, koffie/thee en het boek Een beestachtige geschiedenis van de filosofie). Arrangement 2: € 379,95 (arrangement 1 + standaardkamer en ontbijt). Arrangement 3: € 389,95 (arrangement 1 + pluskamer en ontbijt). Arrangement 4: € 379,45 (arrangement 1 + comfortkamer en ontbijt). Docent Dr. Erno Eskens is filosoof en politicoloog. Hij werkt als programmadirecteur en uitgever bij de ISVW. Hij publiceerde onder meer Democratie voor dieren en Een beestachtige geschiedenis van de filosofie en is als bestuurder betrokken bij de Stichting Dier & Recht. Hij werkt op dit moment aan een nieuw boek over de bescherming van al wat leeft en geeft u alvast een voorproefje daarvan. Begin: 22 december om 10:30 Einde: 23 december om 12:30 Locatie Landgoed ISVW Dodeweg 8 Leusden, 3832 RD Nederland Telefoon: 033 – 465 07 00 Website: isvw.nl
                                  https://isvw.nl/activiteit/democratie-voor-dieren/

                                21 oktober 2018 › Leiden - Filosofische wandeling

                                  Met de Vrienden van de ISVW en anderen wandelen we langs filosofische hoogtepunten in de stad Leiden. Uw gidsen zijn Erno Eskens, Marthe Kerkwijk en Florian Jacobs. De start is om 14.00 uur en we eindigen om 17.00 uur. Leiden is niet alleen de oudste universiteitsstad van Nederland, maar ook de bakermat van de ‘proefondervindelijke wijsbegeerte’. Filosofie en wetenschap werden vrolijk gecombineerd in het zeventiende-eeuwse Leiden. Tijdens deze filosofische wandeling bezoeken we het prachtige Academiegebouw. De politie moest het fraaie pand ontruimen toen studenten en docenten met elkaar op de vuist gingen over de verboden filosofie van René Descartes. In de tegenovergelegen bibliotheek zaten de boeken aan kettingen vast, omdat studenten het ook niet zo nauw namen met eigendom. We wandelen verder langs de plek waar Justus Lipsius opriep tot het doden van ketters en waar Juliën Offray DeLamettrie lijken opensneed op zoek naar de ziel. Hij kon de ziel nergens vinden. Via de kruidentuin van Boerhaave komen we in de tuin waar de theologen Gomarus en Arminius over de heg heen ruzieden over het bestaan van de vrije wil. Hun tuindebat zou heel Nederland verdelen. We wandelen ook langs de praktijkruimte van arts en denker Hermannus Boerhaave, die weigerde de deur te openen voor de Franse filosoof Voltaire. Hij wenste niet op te staan voor een man die niet voor God opstond. Onderweg komen we ook de studentenkamer van Hugo de Groot en het woonhuis van Descartes tegen. Verder treffen we het huis van de liberale filosoof en staatsman Thorbecke die de Nederlandse Grondwet vormgaf en bekijken we de plaquette voor de liberale verzetsheld Telders. De route voert langs de plek waar drukker Jean Luzac – ‘de schrik der verdrukkers; de troost der verdrukten’ – en filosoof Daniël Wyttenbach, in het rampjaar 1807, net op het verkeerde moment, langsliepen. Tot slot staan wij even glimlachend stil bij Hollands vreemdste filosoof, want: ‘Ere wie ere toekomt. Groot is de geest van Hegel, maar in onze dagen spreekt zuivere rede Hollandsch en Bollandsch.’ De plek waar we verzamelen wordt nog nader bekend gemaakt. De wandeling vindt plaats van 14.00 uur tot 17.00 uur. Toegang is € 10,- voor vrienden, € 10,- voor introducés van Vrienden en € 25,- voor niet-vrienden (aanmelden via info@isvw.nl).
                                  https://isvw.nl/activiteit/filosofisch-cafe-21-oktober-filosofische-wandeling-leiden/

                                27 september 2018 › Rotterdam - Arminius: Medische doorbraken

                                  Denkcafé Medische doorbraken die de wereld veranderen Lang en gezond leven, wie wil dat niet? De laatste jaren zijn er diverse medische doorbraken, ook op het grootste medische onderzoeksinstituut van Nederland, het Erasmus MC. Topwetenschappers vertellen op deze avond over hun doorbraken en voorspellen de gevolgen van hun vindingen. 20:00 Het eeuwige leven Peter de Keizer draait de veroudering terug door verouderde cellen op te ruimen. Proeven bij muizen zijn succesvol en testen op mensen zijn onderweg. Hoeveel ouder kunnen en willen we worden? Hoe gigantisch zijn de gevolgen? 20:45 Repareer jezelf Regeneratieve geneeskunde is een wonderbaarlijke verzameling technieken waarbij het lichaam zichzelf repareert. Luc van der Laan onderzoekt hoe met stamcellen nieuwe organen gemaakt kunnen worden. Hoe ver kunnen deze technieken gaan? Kun je jezelf blijvend vernieuwen? 21:30 Virussen onder controle: nooit meer verkouden, griep, SARS of ZIKA Ron Fouchier doet onderzoek naar virussen. Door deze fundamenteel te bestuderen kunnen virusziekten voorkomen of genezen worden. Er kunnen zelfs voorspellingen gedaan worden over de evolutie van virussen, waardoor de jaarlijkse griepprik beter werkt. 22:15 Het einde van AIDS en hepatitis B AIDS is momenteel een chronische ziekte, met medicijnen kan de ziekte in bedwang worden gehouden. In het lichaam blijven er echter altijd virussen over die de medicijnen niet kunnen aanpakken, deze ‘verstoppen’ zich als het ware. Tokameh Mahmoudi ontwikkelt een methode om deze laatste virussen ook op te ruimen, zodat mensen definitief genezen van AIDS en hepatitis. Voertaal Engels 22:45 Mariana Hirschfeld – Spoken Word Een van de Rotterdams beste Spoken Word artiesten geeft een optreden. http://clubspoken.com/project/mariana-hirschfeld/ Interviewers: Erno Eskens en Hans Kennepohl
                                  https://arminius.nu/programma/medische-doorbraken-wereld-veranderen/?gclid=CjwKCAjwtvnbBRA5EiwAcRvnpjFW_qV3CWjl9B-yJ0WLEafCdnpH5NiP8Dl8tvSTixuTwPZ2jwLcnBoCnUIQAvD_BwE

                                20 september 2018 › Den Haag - The Migrant, a bird on the run

                                  The Migrant tells the turbulent life story of the Javan Mynah. A member of the starling family, the bird is originally from Java (Indonesia) and was introduced in Singapore via the songbird trade in the early 20th century. Following the Second World War, Singapore underwent rapid change, quickly transforming from a rubber trading post into a modern metropolis. In an effort to compete with the increasing urban noise, the mynah’s beautiful singing voice became a shrill screech. This story of a hunted songbird functions as a metaphor for the migrant. With a dash of magical realism. López consciously chooses to step outside the well-known paths of presentation method and platforms traditionally suitable for the medium of photography. What fascinates her is how people try to find (or make) a place in an urban area. The main question she asks in her work is whether people define the city and society they live in or is it the other way around. As her project, the De Migrant (the Migrant) links to larger urban themes as the difficult relationship between humans and animals, the consequences of the rapid urban development and the position of the unwanted stranger in the city. For this lecture López will discuss with the advocate of animal rights; Erno Eskens about the question, how manufacturable is the city actually? They will discuss several projects from López. After the discussing Geert Chatrou, the whistling world champion will perform. migrant.nu Anaïs López (Amsterdam,1981) is a visual artist and works with still and moving images. The final presentation reflects the collaborations that she undertook during the work process of each project. She graduated from the Royal Art Academy in The Hague in 2006 and did a two year Masters at Art Academy St.Joostin Breda researching narrative structures and documentary strategies. Besides working for magazines as an independent photographer, she makes documentaries about things that matter to her. And she is co-director of Docking Station, a photography platform based in Amsterdam that helps international photographers to move their stories forward. Erno Eskens (Obdam, 1964) is a philosopher and political scientist. Heis regularly in the media as an advocate of animal rights. He published the book Democratie voor dieren (Democracy for animals) in 2009. In 2015 followed the richly illustrated book Een beestachtige geschiedenis van de filosofie (A beastly history of philosophy), about the changing views on human-animal relations from early antiquity to the present. Geert Chatrou (Sint Odiliënberg,1969) never ceases to amaze and move those who experience his whistling artistry and always leaves his audiences wanting more. Chatrou has been touring non-stop since 2004. He has been invited to whistle on stages all over the world. From Tokyo to Boston, and Helsinki toBerlin he has been the featured soloist in many chamber orchestra’s, jazz ensembles, symphonic orchestras and string quartets. His whistling can be heard on several recordings including a children’s audio book written about his life, movie scores, and a collaboration with Klaus Badelt. Chatrou has recorded a variety of CD’s that have been distributed world wide including Ornithology, Chatroubadourand Strange Flute. http://www.studiumgeneralekabk.nl/programs/may-you-live-in-interesting-times-studium-generale/the-migrant-a-bird-on-the-run

                                9 september 2018 › Ambassade van de Vrije Geest - Amsterdam: De paarden van Plato (10-delige cursus)

                                  Kom in het prachtig gerenoveerde pand van de Ambassade van de Vrije Geest een reis maken door de geschiedenis. Aan de hand van talloze schilderijen, beeldhouwwerken, tuinontwerpen, historische foto’s en manuscripten vertelt dr. Erno Eskens hoe 26 eeuwen filosofie ons zelfbeeld hebben gevormd. De geschiedenis van het denken, van de prehistorische cultus van de Moedergodin tot onze tijd, leggen we af met Plato’s zielenwagen. Twee paarden – symbool voor onze lichamelijke en sociale driften – stuwen ons voort. De wagenmenner – ons intellect – houdt aanvankelijk de teugels stevig in handen. Het intellect weet waar het heen moet. In de Renaissance klinkt de eerste twijfel: het sturende intellect trekt wel erg hard aan de teugels. Een paar eeuwen later leidt deze onvrede tot een heuse revolutie: de westerse mens weigert het driftleven nog langer te beteugelen. Vanaf dat moment wordt het dier in de mens bevrijd. Data Zondagen van 10.30 uur tot 12.30 uur 9, 23 september, 7, 21 oktober, 4, 18 november, 2, 16 december 2018, 13 en 27 januari 2019 Locatie Ambassade van de vrije geest Het huis met de hoofden Keizersgracht 123 1015 CJ Amsterdam Deelname € 514,95 (inclusief het boek Een beestachtige geschiedenis van de filosofie t.w.v. € 19,95 en koffie/thee). Docent Dr. Erno Eskens is filosoof en politicoloog. Hij werkt als programmadirecteur en uitgever bij de ISVW. Hij publiceerde onder meer Democratie voor dieren en Een beestachtige geschiedenis van de filosofie en is als bestuurder betrokken bij de Stichting Dier & Recht. Hij werkt op dit moment aan een nieuw boek over de bescherming van al wat leeft.
                                  https://isvw.nl/activiteit/paarden-plato-amsterdam/

                                26 augustus 2018 › Amsterdamse Uitmarkt - OBA hoofdvestiging: De vraag van Plato

                                  Als je zou mogen of moeten kiezen, met welk deel van je ziel zou je dan het meest willen samenvallen? Met je rationele verstand, met je sociale vermogens of met je lusten en driften? Plato stelt deze vraag voor het eerst en sindsdien zoeken filosofen en kunstenaars naar een antwoord. Erno Eskens laat zien hoe het antwoord in de loop van de eeuwen is veranderd. In ieder tijdperk wordt een ander zielendeel belangrijk gevonden. Erno Eskens schreef Een beestachtige geschiedenis van de wijsbegeerte. Het boek is een rijk geïllustreerde geschiedenis van de menselijke ziel. Al sinds de oudheid bestaat het idee dat de ziel uit meerdere delen bestaat. Plato vergelijkt de ziel met een span paarden. Je hebt een paard dat driftig en hitsig is. Dat paard staat symbool voor onze levenskracht. Je hebt daarnaast een braaf paard dat sociaal is ingesteld. Dat staat voor onze gemeenschapszin. En je hebt de wagenmenner die de koers uitzet. Die wagenmenner staat voor het verstand. Plato vindt dat we ons zoveel mogelijk moeten vereenzelvigen met dit verstand. We moeten de wagenmenner de kans geven om de koers van het leven te bepalen. Maar wat willen wij eigenlijk? Vinden wij dat het verstand de boventoon moet voeren, of voelen we meer voor het lustvolle of sociale zielendeel?

                                9 mei 2018 › Zaandam - Agorascholen

                                  Optreden op het jaarlijkse congres van de Agorascholen in Zaandam

                                31 maart 2018 › Rotterdamse Nacht van de filosofie

                                30 maart 2018 › Amsterdam ObA - Nacht van de filosofie

                                  Met componist Jan Bosveld maakte ik een stuk over onze stervende vriend André de Vries. Het stuk heet Amor Fati en wordt opgevoerd met 28 blazers en percussionisten. Dit op de Nacht van de filosofie die de ISVW en ObA organiseren. Daarnaast presenteer ik met Marthe Kerkwijk het nieuwe maandelijks filosofieprogramma Spinazie. Samen doen we ook het onderdeel Stand-up filosofie.
                                  www.isvw.nl

                                16 maart 2018 › Venray - Kipsterdebat

                                  Wat betekent de intrinsieke waarde van dieren in de praktijk? Lezing voor de Barth-Missetstichting bij Kipster (Wusterweg 9)

                                14 maart 2018 › Gouda - Raadhuis: Politiek kinderdebat

                                  Gespreksleiding bij het politieke debat tussen scholieren en gemeenteraadsleden

                                13 maart 2018 › Reehorst Ede - Onderwijs moet voorbereiden op een wereld die er nog niet is

                                  Hoe leiden we mensen op voor een wereld die we nog niet kennen? We moeten leerlingen opleiden om zich behendig in de veranderende wereld te bewegen. Daarbij doemt die eeuwige vraag naar de zin van het leven weer op. Misschien moeten we hen opleiden voor een zinvol leven in plaats van voor een baan. Het is hoog tijd om daar over na te denken.

                                12 maart 2018 › Ede- Lezing agoramodel op Ib conferentie

                                  Vanwege de enorme belangstelling voor de IB conferentie 'De Toekomst van de intern begeleider' is een extra congresdag toegevoegd op maandag 12 maart 2018. Zaal 'Azure' is inmiddels te klein gebleken, dus wijken we uit naar grootste zaal van de Reehorst, 'de Schouwburg'. Hiervoor zijn nu nog kaarten beschikbaar. Het programma is in grote lijnen identiek als dat van 13 maart, waarbij we gekozen hebben voor een geheel plenaire opzet: Theatre Azure Schouwburg TIJD Spreker Onderwerp 09:30-10:00 Ontvangst 10:00-10:05 Walter van de Calseyde Hoofdredacteur TIB/Dagvoorzitter 10:05-10:55 Luc Greven De toekomst van de intern begeleider 10:55-11:25 Koffie/theepauze Bezoek informatiemarkt 11:25-11:55 Erno Eskens Voorbereiden op een wereld die er nog niet is 11:55-12:25 Jelte de Jongh Meer maatwerk en minder admin in 3 stappen 12:25-13:25 Netwerklunch In gespek met Luc Greven/signeersessie-Bezoek Informatiemarkt 13:25-14:10 Jaap Versfelt De IB’er in een school met een verbetercultuur: cruciaal of overbodig? 14:10-14:40 Dian Fluijt-Lambert De intern begeleider: die vlinder was eerst een rups 14:40-15:05 Koffie/theepauze Bezoek informatiemarkt 15:05-15:35 Machiel Karels Van jaarklassensysteem naar kindgericht onderwijs, hoe gaat dat? 15:35-16:20 Luk Dewulf Kiezen voor talent laadt je batterijen op en maakt je gelukkig 16:20-16:30 Walter van de Calseyde Afsluiting Het onderwijs staat voor dynamische bewegingen. De vraag is of we ons bezig moeten houden met het verbeteren van de bestaande praktijk of dat er ruimte in de school gecreëerd moet worden om mee te bewegen of misschien wel drastisch te veranderen? Botsen we niet op tegen de grenzen van de organisatie van het onderwijs? Wat is hierin de rol van de intern begeleider? De IB dag geeft u nieuwe energie en een verfrissende kijk op het onderwijs, de omgang met anderen en op het kijken naar uzelf. Uiteindelijk willen we allemaal gelukkige en zelfverzekerde kinderen én professionals. Als we nou eens beginnen met het zien en ontwikkelen van ieders talenten?
                                  http://www.ibdag.nl/

                                28 februari 2018 › Leusden: de cyclische tijd en de demon van Nietzsche

                                26 februari 2018 › Arnhem - Amor fati-lezing

                                  Voor de Rotary in Arnhem

                                23 februari 2018 › Amsterdam - Pakhuis de Zwijger: De Migrant. Hoe gaan we om met dieren in onze stad? Een multimediale vertelling over een stadsvogel op de vlucht

                                15 februari 2018 › Rotterdam - Arminius: opvoeden en bildung

                                21 januari 2018 › Open dag ISVW

                                  Introductie bij de Open dag van de ISVW. (Tevens optreden van René ten Bos en veel andere ISVW-docenten).
                                  www.isvw.nl

                                19 januari 2018 › Presentatie van het boek Bildung Speciaal

                                  Praatje bij de presentatie van het boek Bildung Speciaal (Gerard van Stralen, red.) Locatie: De Nieuwe Poort 21, 3812 PA Amersfoort, Collegezaal A2.02

                                13 januari 2018 › Agoramodel en bildung

                                  Lezing in het kader van de opleiding Bildung voor PO-schoolleiders bij de ISVW

                                8 januari 2018 › Working with the Agoramodel

                                  Engelstalige lezing over het agoramodel voor Move, een Europees onderwijsproject in opdracht van Weener XL. Niet publiek toegankelijk.

                                4 december 2017 › Leusden - NRC academie - lezing over Mein Kampf, Hitlers verboden boek

                                  De ISVW organiseert een week over Hitlers boek Mein Kampf dat in 2018 in vertaling verschijnt. Deze week buigen bekende historici en filosofen zich over de betekenis, herkomst en doorwerking van het beruchte boek. Ik verzorg de inleiding en spreek over de al dan niet terechte vergelijking van de holocaust en de zogeheten 'dierenholocaust'.
                                  isvw.nl

                                14 november 2017 › Doorn - Samenwerken met het agoramodel

                                  Samenwerken menselijke betekenis geven met het Agoramodel – Erno Eskens Samenwerken menselijke betekenis geven met het Agoramodel Deze dag is een initiatief van de School voor Samenwerken Wat maakt samenwerken zinnig en hoe houdt je zin in samenwerken? In de huidige dynamische en complexe tijd dreigen we vaker de zin in samenwerken te verliezen. Dit terwijl verwacht wordt dat je als volledig mens deelneemt aan samenwerken en hierin integraal tot je recht komt. Uitgangspunt daarbij is dat je meer bent dan alleen talent en competenties en weet waar je waarde aan hecht. De constante tijdsdruk zorgt echter dat we niet stil staan bij wat we persoonlijk verstaan onder zinnig samenwerken. Doen we dit wel dan winnen we juist tijd en energie, omdat we onszelf en situaties beter begrijpen en bespreken. Het Agoramodel rubriceert verschillende waarden die spelen in een samenwerking en is bij uitstek geschikt om ingewikkelde kwesties in bedrijven en organisaties in kaart te brengen, je eigen perspectief op de wereld te verbreden, meningsverschillen te duiden en een gezamenlijke visie te ontwikkelen. Het heeft de laatste jaren snel furore gemaakt binnen bedrijven en (school)organisaties, maar ook bij trainers en tal van individuen. Inmiddels richten enkele tientallen scholen er hun onderwijs mee in en zijn er verschillende boeken over verschenen. Het boek Het Agoramodel, de wereld is eenvoudiger dan je denkt vormt de basis voor deze dag. De auteur René Gude, wijle denker des vaderlands en directeur van het ISVW, gaf de aanzet tot het Agoramodel. In het recent verschenen boek Werk verZetten van Peter Henk Steenhuis wordt het model meer toegespitst op de zin van werk.
                                  http://stapdialoog.nl/blog/samenwerken-betekenis-geven-met-het-agoramodel/

                                12 november 2017 › Lezing InScience - Dutch International Science Film Festival

                                  Van 8 t/m 12 november 2017 vindt in LUX Nijmegen het InScience festival plaats. Op 12 november wordt de film Tarzans Testicles gedraaid. Deze film, over dierproeven, wordt door mij van commentaar voorzien. Tarzan's Testicles draait op zondag 12 november van 13.30 tot 15.30.
                                  https://www.insciencefestival.nl/

                                28 oktober 2017 › Jaarbeurs Utrecht - Vegfest - hebben planten ook belangen?

                                  Wie dieren eet voelt zich daar vaak schuldig over. Waarom hebben we dat minder bij planten? Hebben zij soms geen belangen en zijn zij daarom minder van belang? Lezing op nog nader te plannen tijdstip in dit weekend.
                                  https://www.vegfest.nl/

                                20 oktober 2017 › KB Den Haag - lezing bij discussiemiddag Filosofie op de kaart!

                                  Op 20 oktober organiseert de KB in samenwerking met De Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) en Tresoar de discussiemiddag Filosofie op de kaart! Vragen die centraal staan zijn: Hoe kunnen we slimmer worden? Hoe kunnen we lastige vragen beantwoorden? Wat is vrijheid van meningsuiting? Durf je zelf voor je mening uit te komen? Waarom vinden we iets mooi? Kunnen computers slimmer worden dan mensen? Sprekers en publiek zoeken voor de beantwoording van deze vragen o.a. inspiratie bij bekende Nederlandse filosofen als Spinoza en Hemsterhuis. Laat hedendaagse opiniemaker Bas Haring u uitdagen om zelf hierover na te denken. Samen zetten we filosofie op de kaart! 13.00 uur: Welkom door de dagvoorzitter 13.05-13.20 uur: Kunnen computers slimmer worden dan mensen?, keynote door Bas Haring 13.20-13.50 uur: Spinoza op de kaart, door Erno Eskens, filosoof, politicoloog, auteur en programmadirecteur van de Internationale School voor wijsbegeerte, ISVW 13.50-14.20 uur: Hemsterhuis en zijn betrekkingen, door dr. Jacob van Sluis, Vakbibliothecaris Theologie & Filosofie, Tresoar 14.20-14.30 uur: Discussie met de zaal 14.30-14.45 uur: pauze 14.45-15.15 uur: Vergeten, verguisd of vereerd? Opiniemakers door de eeuwen heen uit de KB-collectie, door Kirsten Hulsker, collectiespecialist KB 15.15-15:45 uur: Slimmer worden met de KB en Wikipedia, door Olaf Janssen, Open data en Wikimediacoördinator, KB 15:45-16.15 uur: Discussie met de zaal 16.15-17.00 uur: borrel Plaats en datum Aula Koninklijke Bibliotheek, Prins Willem-Alexanderhof 5, 2595 BE Den Haag 20 oktober 2017, 13 tot 17 uur De toegang is € 5 en de capaciteit is beperkt
                                  https://www.kb.nl/nieuws/2017/discussiemiddag-filosofie-op-de-kaart

                                15 oktober 2017 › Filosofische wandeling door Amsterdam

                                  Filosofische wandeling voor de Vrienden van de ISVW met bezoek aan het Huis met de Hoofden, het nieuwe onderkomen van de Bibliotheca Philosophica Hermetica

                                14 oktober 2017 › Het Blauwe Meer in Dinxperlo - Premiere Amor fati

                                  De briefwisseling die ik had met André de Vries, te vinden in het boek Amor Fati, heeft componist Jan Bosveld geïnspireerd tot een prachtig en gelijknamig muziekstuk. Je hoort in de muziek de moeilijke vragen van onze briefwisseling terug: wanneer is je leven geslaagd, hoe kun je een moeilijk lot verdragen? Deze vragen komen voort uit een gedachtenexperiment van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche. “Op een dag, zo schrijft Nietzsche in ‘Die fröhliche Wissenschaft’, staat er een demon naast je, met een briefje in de hand. ‘Dit is een ticket van het volgende leven’, zegt de demon. ‘Maar het is precies hetzelfde leven als jij nu leidt. Wil je het ticket hebben of niet? Jij moet beslissen. Als je in staat bent te zeggen: ‘Ja, nog duizend keer’, heb je amor fati, dan ben je in staat je lot te omarmen.” André overleed tot mijn grote spijt op 24 juli 2017. Hij wordt nu met een muziekstuk geëerd door componist Jan Bosveld met wie hij al sinds de middelbare school bevriend was. Beiden studeerden op het Stedelijk Conservatorium Arnhem. Na te zijn afgestudeerd als hoornist ging André op de Radboud Universiteit filosofie studeren. Amor fati is een solowerk voor euphonium met begeleiding van fanfareorkest of brassband. Hier een voorproefje: https://www.janbosveld.nl/www2/samples/amorfati.mp3
                                  https://www.janbosveld.nl/nl/nieuws-kolommen/

                                14 oktober 2017 › Leusden - Restore Justice

                                  Naar aanleiding van de weinig wetenschappelijke manier van redeneren in de zaak Baybasin hebben gevangenisdirecteuren en anderen de stichting Restore Justice opgericht. Ik zit de dag voor. De bijeenkomst is alleen voor experts en betrokken toegankelijk.

                                11 oktober 2017 › Breda - Chasse Theater - Tenzij je een beter plan hebt

                                  Optreden in het theaterstuk: In een Japans onderzoeksstation voor apen woont een chimpansee die veel beter dan mensen getallenreeksen bleek te kunnen onthouden. In allerijl werden mensen met een fotografisch geheugen bijeengetrommeld om het tegen de aap op te nemen. Honderdvijftig jaar na Darwin willen we kennelijk nog steeds beter zijn dan dieren. Laat staan dat we gelijk zouden zijn aan planten of dingen. En dat is niet alleen omdat we daarmee heel wat rechten zouden inleveren, maar ook omdat het daadwerkelijk onze verbeelding voorbij gaat. Is de mens wel in staat zichzelf uit het centrum van het denken weg te halen? Inmiddels roepen steeds meer denkers op om de relatie tussen mens, dier, natuur en ding bij te stellen en worden er steeds meer proefschriften over de post-humanistische zaak geschreven. Er zijn zelfs verenigingen die je vragen de mier in jezelf wakker te maken. Omdat ze die proefschriften lang niet allemaal uitgelezen kregen en de mier in zichzelf niet wakker kregen, proberen theatermakers Anoek Nuyens en Rebekka de Wit iets anders. In samenwerking met journalisten, activisten, filosofen, juristen en een mediastrateeg gaan theatermakers Anoek Nuyens en Rebekka de Wit op zoek naar een manier om een wereld te verbeelden waar de mens niet de maat der dingen is. Tenzij je een beter plan hebt. www.tenzijjeeenbeterplanhebt.nl
                                  https://www.chasse.nl/theater/programma/tenzij-je-een-beter-plan-hebt

                                9 oktober 2017 › Den Bosch - Move - The agoramodel as an integration method

                                  Besloten Engelstalige sessie

                                5 oktober 2017 › Doorn-Zonheuvel: Basisdag School voor Samenwerken

                                  Basisdag School voor Samenwerken met Tonnie v/d Zouwen, Erno Eskens, Paul Bessems en John van Balen Samenwerken, maar dan anders… Zoals dat gaat in de klassieke school krijgt het programma vorm mét en dóór degenen die deelnemen. Het programma van de School voor Samenwerken start met een Basisdag (alle dagen zijn los te volgen) met medewerking van Tonnie van der Zouwen, Paul Bessems, Erno Eskens en John van Balen en dialoogbegeleiders uit het netwerk van de STAP-dialoog. Voor wie? De Basisdag “Samenwerken, maar dan anders” ondersteunt bestuurders / directeuren, managers en stafverantwoordelijken bij het aanscherpen van hun kijk op samenwerken binnen en vooral tussen organisaties. Daarbij gaat het ook om de manier waarop ze dit zelf (en samen) willen beïnvloeden.
                                  http://stapdialoog.nl/blog/de-basisdag-met-tonnie-vd-zouwen-erno-eskens-paul-bessems-en-john-van-balen/

                                2 oktober 2017 › Leusden - lezing Zin in werk

                                  Lezing in de beroepsopleiding Zin in werk bij de ISVW. Je werkt al geruime tijd met wisselende voldoening en zoekt nu de sleutel om meer zin en betekenis te kunnen geven aan je werk en dat van anderen in je organisatie. In deze filosofische beroepsopleiding leer je ruimte te maken voor zingeving, vrijheid en verantwoordelijkheid, betekenis en kwaliteit. Ook leer je omgaan met de frictie tussen zin geven en de bestaande kaders, normen en gewoonten die heersen in je organisatie. Deze bestaande kaders en gewoonten zijn er vaak niet voor niets, maar kunnen soms frustratie oproepen en ervaren worden als stug, zinloos en onveranderlijk. Toch blijkt het eigenlijk altijd mogelijk ruimte te vinden voor zingeving, zodat ondanks de weerbarstige realiteit het werk als betekenisvol en eigen kan worden ervaren. Filosofen hebben in de afgelopen 2500 jaar hier verschillende methoden voor ontwikkeld die ook in de huidige praktijk verrassend efficiënt blijken als tegengif tegen de dreiging van betekenisloosheid.
                                  https://isvw.nl/cursussen/zin-geven-aan-werk/

                                20 juni 2017 › Den Bosch - start Het sociaal contract van Den Bosch met vluchtelingen en Bosschenaren

                                  Project waarbij statushouders en Bosschenaren per sfeer van het agoramodel op zoek gaan naar datgene waarover we echt met elkaar eens moeten zijn. Het mondt uit in een sociaal contract. Dit project is een initiatief van de Internationale School Voor Wijsbegeerte en Weener XL. Idee en projectleiding: Erno Eskens. Gespreksleiding: Marlou van Paridon Datum: di 20 juni Tijd: 15:00-17:00 Locatie: Onderwijsboulevard 215 te ’s-Hertogenbosch Ruimte: Xplora (bibliotheek)

                                16 juni 2017 › Bijendebat

                                  Met de dierenbescherming, Romee van der Zee - Wetenschappelijk bijenonderzoeker, Annemieke Timmerman - van de Nederlandse Bijenvereniging, Willem Vermaat - Dierethicus en mijzelf. Locatie: Berghaus Plaza Koningin Wilhelminaplein 2-4 1062 HK Amsterdam Het is de Berghausplaza in een zaaltje van Universal Pictures NL.

                                16 juni 2017 › Doorn - Zonheuvel- Dialoog café - Agoramodel

                                  "De wereld is eenvoudiger dan je denkt." Dat zei René Gude, voormalig denker des vaderlands en hij ondersteunde dit met zijn agoramodel. Tijdens het dialoog café op vrijdagmiddag 16 juni 2017 kan je met andere geïnteresseerden kennismaken met dit model. Gast is Erno Eskens. Hij volgde René op als programma directeur van het ISVW en is coauteur van "Het agoramodel". In de korte inleiding op de dialoog, laat hij zien hoe je de menselijke kant van samenwerken eenvoudig kan bespreken met behulp van de acht sferen van het agoramodel. Waarom het soms wringt in een samenwerking en in welke sferen je je wel of niet thuis voelt, zijn vervolgens interessante dialoogvragen. Het dialoog café wordt georganiseerd met en door de 'bewoners' van Landgoed Zonheuvel. STAP-dialoog en Nieuwe Waarde Creaties coördineren dit keer. Wij creëren momenten voor iedereen die samenwerken een fascinerend onderwerp vindt, met verbinding en eenheid als belangrijke aandachtspunten. Praat mee en kom 16 juni om 15:00 uur naar het dialoog café op Landgoed Zonheuvel. Het duurt tot 17:00 uur, waarna er nog gelegenheid is om na te borrelen. Wij ontmoeten je graag tijdens deze inspirerende en ontspannen afsluiting van de week. Laat ons hier even weten of je komt! (De kosten à €7,50 voldoe je bij aankomst.) Geïnteresseerd in het agoramodel, maar je kan 16 juni niet? In het najaar geven Erno en John weer de workshop 'Samenwerken menselijke betekenis geven met het agoramodel'
                                  http://stapdialoog.nl/product/dialoog-cafe/

                                4 juni 2017 › Amsterdam - Vrijzinnige Gemeente - Vrijzinnigheid voor dieren

                                  De remonstrantse jurist Hugo de Groot baseerde het idee van mensenrechten op de menselijke natuur. Iedere vorst zou rekening moeten houden met de menselijke natuur. Daarom zou ieder mens gevrijwaard moeten zijn van marteling en de kans krijgen om een zekere geestelijke ontwikkeling na te streven. Hiermee schiep De Groot ook enige ruimte voor vrijzinnigheid. Wat als we de lijn van Hugo de Groot nu eens doortrekken naar de natuur van de dieren? Welke onvervreemdbare rechten kunnen er uit hun constitutie volgen? Wat zou vrijzinnigheid voor dieren kunnen betekenen? Deze vraag staat centraal in de lezing van filosoof Erno Eskens. Hij legt uit wat er nodig is om dieren tot hun recht te laten komen. Datum en tijd: 4 juni 2017, 11-12 uur Spreker: Erno Eskens Muziek: Charlie Bo Meijering, piano Toegangsprijs: 7,50 Locatie: Gebouw Splendor, Nieuwe Uilenburgerstraat 116, Amsterdam Toegangskaarten via de Ticketshop
                                  https://www.vgamsterdam.nl/2017/06/vrijzinnigheid-voor-dieren

                                1 juni 2017 › Gent - Over het belang van het behoud van het Nederlands als taal van de filosofie

                                  Openingslezing op het Symposium van het Nederlands-Afrikaanstalig Wijsgerig Genootschap , waar filosofen uit Zuid-Afrika, Nederland en Vlaanderen de banden aanhalen en elkaar spreken over hun onderzoek. Georganiseerd door de Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap (Universiteit Gent, België) i.s.m. Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL). Plaats: KANTL, Koningstraat 18, B-9000 Gent

                                30 mei 2017 › Doorn -Zonheuvel- werken met het agoramodel

                                  Samenwerken menselijke betekenis geven met het Agoramodel – Erno Eskens Samenwerken menselijke betekenis geven met het Agoramodel Deze dag is een initiatief van de School voor Samenwerken Wat maakt samenwerken zinnig en hoe houdt je zin in samenwerken? In de huidige dynamische en complexe tijd dreigen we vaker de zin in samenwerken te verliezen. Dit terwijl verwacht wordt dat je als volledig mens deelneemt aan samenwerken en hierin integraal tot je recht komt. Uitgangspunt daarbij is dat je meer bent dan alleen talent en competenties en weet waar je waarde aan hecht. De constante tijdsdruk zorgt echter dat we niet stil staan bij wat we persoonlijk verstaan onder zinnig samenwerken. Doen we dit wel dan winnen we juist tijd en energie, omdat we onszelf en situaties beter begrijpen en bespreken. Het Agoramodel rubriceert verschillende waarden die spelen in een samenwerking en is bij uitstek geschikt om ingewikkelde kwesties in bedrijven en organisaties in kaart te brengen, je eigen perspectief op de wereld te verbreden, meningsverschillen te duiden en een gezamenlijke visie te ontwikkelen. Het heeft de laatste jaren snel furore gemaakt binnen bedrijven en (school)organisaties, maar ook bij trainers en tal van individuen. Inmiddels richten enkele tientallen scholen er hun onderwijs mee in en zijn er verschillende boeken over verschenen. Het boek Het Agoramodel, de wereld is eenvoudiger dan je denkt vormt de basis voor deze dag. De auteur René Gude, wijle denker des vaderlands en directeur van het ISVW, gaf de aanzet tot het Agoramodel. In het recent verschenen boek Werk verZetten van Peter Henk Steenhuis wordt het model meer toegespitst op de zin van werk. Voor wie? Deze dag is bedoeld voor ieder die zichzelf en anderen in samenwerken vooral als mens wil (blijven) zien. Hierover zowel met zichzelf als met collega samenwerkers zinvol in gesprek wil door met het Agoramodel op een eenvoudige en vooral praktische manier beelden te vormen en te delen.
                                  http://stapdialoog.nl/blog/samenwerken-betekenis-geven-met-het-agoramodel/

                                19 mei 2017 › Leusden - ISVW - Stand-up filosofie

                                  Besloten Stand-up filosofie bijeenkomst voor Brabant Water

                                17 mei 2017 › Rotterdam - Arminius - Voedselhypes

                                14 mei 2017 › Leusden - Open dag ISVW

                                21 april 2017 › Nijmegen - Nacht van de filosofie - Stand-up filosofie

                                14 april 2017 › Nijverdal - REggesteyn - agoramodel

                                  Lezing over het agoramodel voor leraren van Reggesteyn

                                12 april 2017 › Groningen (Studium Generale & Pink) - Democratie voor dieren

                                  Geertsemazaal, Broerstraat 5 in Groningen. Aanvang 20.00 uur.

                                7 april 2017 › Amsterdam/ Nieuwe liefde - #ikschrijf - presentatie essayprijs

                                9 maart 2017 › Deventer - Bildung en persoonsvorming - Learnovatelezing

                                  De laatste tijd is het begrip bildung in opkomst. Maar wat is het eigenlijk? In deze workshop krijgt u uitleg van dr. Erno Eskens, programmadirecteur van de Internationale School voor Wijsbegeerte. Bildung is bedoeld om je blik wat te verbreden door kennis op te doen, om handiger te worden in het leven door beter met elkaar te kletsen, en om een degelijke toekomstvisie te ontwikkelen door cognitieve hygiëne te betrachten. Het Agoramodel is hierbij handig. Het is een model dat kijkt naar de gebouwen (of sferen) waarin wij leven en werken. Heb je die eenmaal in beeld, dan weet je waar je ontwikkelingsmogelijkheden liggen. We blijken te leven in acht gebouwen die in elke stad ter wereld te vinden zijn. Deze gebouwen brengen we tijdens de workshop in kaart. We onderzoeken welke waarden, normen en gewoonten in de verschillende gebouwen heersen. Daarnaast ontdekken we in welke gebouwen we ons het meest thuis voelen. Daarbij ontdekken we ook welk gebouw we links laten liggen. Het model, dat door wijlen Denker des Vaderlands René Gude met hulp van Erno Eskens en socioloog Gerard van Stralen is bedacht, biedt naast een wereldoriëntatie ook handvatten voor persoonsvorming (wat overigens weer net iets anders is dan persoonsgericht leren). Om te ontdekken hoe we als persoon in de sferen kunnen staan, verdiepen we ons in Plato's opvatting van de ziel. Die ziel blijkt een drietrapsraket waarbij de drie zielendelen ieder een eigen trainingsprogramma vereisen: de fysica, logica en ethica. Aan de hand van deze trainingsprogramma’s vallen ons de klassieke gratiën toe, te weten die van de waarheid, de goedheid en de schoonheid.
                                  http://carmel.nl/nieuws/agenda/masterclass-heel-de-mens-brede-vorming-67270

                                28 februari 2017 › Wat als de tijd cyclisch is?

                                  Gedachte-experiment in de tijdweek van de ISVW
                                  ISVW.nl

                                27 februari 2017 › Leusden - Beroepsopleiding Werken met het agoramodel

                                8 februari 2017 › Leusden (ISVW & School voor Samenwerken) - Zin in samenwerken

                                  Zin in samenwerken Een initiatief van de School voor Samenwerken & de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) 8 februari 2017 Locatie: Landgoed ISVW, Dodeweg 8, 3832 RD Leusden Wanneer is samenwerken zinnig en hoe houdt je zin in samenwerken? Tijdens deze dag bespreken we deze vragen aan de hand van het agoramodel, waartoe wijlen Denker des Vaderlands en voormalig ISVW-directeur René Gude de eerste aanzet gaf. Het model rubriceert verschillende waarden die spelen in een samenwerking en is bij uitstek geschikt om ingewikkelde kwesties in bedrijven en organisaties in kaart te brengen, je eigen perspectief op de wereld te verbreden, meningsverschillen te duiden en een gezamenlijke visie te ontwikkelen. We staan stil bij de vraag wat zin eigenlijk is en ontdekken wanneer onze samenwerking voldoende zinnelijk, zintuigelijk, zinrijk en zinvol is. Gezamenlijk nemen we de tijd om het agoramodel te gebruiken om heikele samenwerkkwesties te analyseren. Je ontdekt dat het agoramodel heel geschikt is om alledaagse wrijvingen te begrijpen en wellicht zelfs op te lossen. Je leert deze dag niet alleen om zin te maken in het samenwerken. Je leert ook om een beetje grip te krijgen op jezelf, je omgeving en de snel veranderende wereld. Alles verandert razendsnel, behalve de gebouwen waarin wij ons verenigen en waarbinnen we samenwerken. Al duizenden jaren komen mensen samen in de privésfeer (huizen), de private sfeer (bedrijven), de publieke sfeer (openbare ruimtes, zoals de bibliotheek) en besturen we vanuit de politieke sfeer (instituties). In elk van deze typen gebouwen heersen andere normen en waarden. Deze normen en waarden brengen we in kaart en u ontdekt wat er gebeurt als je die normen en waarden door elkaar mengt. We kijken ook naar de gebouwen of sferen waarin we in onze vrije tijd oefenen in de levenssferen. In tempels, stadions, theaters en academies kunnen we al eeuwen terecht om omgangsvormen te leren. Wie zich wil voorbereiden op het leven, doet er goed aan om kennis te nemen van de normen en waarden in al deze levens- en trainingssferen: de mensheid trakteert zichzelf er al eeuwen met succes op. Het agoramodel heeft de laatste jaren snel furore gemaakt binnen bedrijven en (school)organisaties maar ook bij trainers en tal van individuen. Inmiddels richten enkele tientallen scholen er hun onderwijs mee in en zijn er verschillende boeken over verschenen (o.a. Werk verzetten van Peter henk Steenhuis en Het Agoramodel van René Gude zelf) Deze dag is opgebouwd volgens een duidelijke leerlijn: eerst oriënteren we ons op het agoramodel, vervolgens leer je het model te gebruiken en ten slotte oefen je middels verschillende casussen die je zelf inbrengt. Programma (onder voorbehoud) Vanaf 9.15 uur: Ontvangst met koffie/thee 10.00 uur: Welkom (door John van Balen) 10.15: Kennismaking met het model (door Erno Eskens) Je maakt kennis met verschillende associatievormen. Zo wordt duidelijk dat er een achttal manieren zijn van samenwerken en dat deze gekoppeld zijn aan de sferen van het agoramodel. We ontdekken ook waarom het soms wringt in een samenwerking: er is dan sprake van een botsing van sferen en/of zielendelen. 11.15: Pauze 11.30 uur: Gesprek: waar zit jij in het agoramodel (door Erno Eskens) In een gesprek ontdek je in welke sfeer je je thuis voelt. Tegelijkertijd leer je je eenzijdigheden en stokpaardjes kennen. 12.00 uur: Valkuilen bij het samenwerken (door Erno Eskens) Het gaat vaak mis met samenwerken omdat onze gesprekspartners in andere sferen verkeren. Hoe verhouden we ons daartoe? Een paar do’s en don’ts. 12.30 uur: Lunchbuffet 14.00 uur: Zin in samenwerken (door Erno Eskens) Om goed samen te werken moet de samenwerking voldoende zinnelijk, zintuigelijk, zinrijk en zinvol zijn. We onderzoeken deze termen. 14.30 uur: Casusbespreking. Iedere bezoeker neemt een voorbeeld van een minder geslaagde samenwerking mee. We bespreken deze casussen in kleine groepjes, waarbij we het agoramodel inzetten om grip te krijgen op de precieze redenen waarom de samenwerking stroef liep. 15.15: Pauze 15.30 uur: Stapdialoog (door John van Balen) Aan de hand van de Stapdialoog bekijken we een casus. Wat zijn hierin de leidende principes, wat zijn wil je bereiken, en wat zijn de acties die daarvoor nodig zijn. Hoe past dat bij je? 17.00 uur: Slot (de bar is open)

                                4 februari 2017 › Leusden - Leven XL

                                  Ontdek wat jij écht belangrijk vindt. Op een dag boordevol inspirerende lezingen en workshops over het balanceren tussen werkelijkheid en idealen. Op Wereldkankerdag, zaterdag 4 februari 2017, organiseert Stichting LEVENXL van 9.30 - 17.00 uur een dag voor 150 gezonde én ernstig zieke mensen om van elkaar te leren en levensvragen bespreekbaar te maken. We nodigen jou uit om hierbij aanwezig te zijn. Uitgebreid programma met o.a. stand-up filosofie door Marthe kerkwijk, Florian Jacobs en Erno Eskens
                                  https://isvw.nl/inspiratiedag-levenxl/

                                22 januari 2017 › Nieuwegein - Hoe kijken we aan tegen dieren?

                                  LEZING: HOE KIJKEN WE AAN TEGEN DIEREN Het idee van de expositie “Beestachtige Prenten”, die nog steeds te zien is in Museum Warsenhoeck, ontstond naar aanleiding van het boek van de filosoof Erno Eskens “ Een beestachtige geschiedenis van de filosofie”, waarin wordt gepleit voor een volledig burgerschap van dieren. In de laatste eeuwen is langzaam steeds meer oog gekomen voor het dier en zijn belangen. De 13 Poolse grafici die in Museum Warsenhoeck (Geinoord 11, 3432 PE Nieuwegein), exposeren houden zich ook bezig met het uitbeelden van dieren en met de relaties tussen mens en dier. De prenten laten observaties zien rondom een vraagstuk van de tegenwoordige tijd: hoe kijken we aan tegen dieren. De schrijver en filosoof Erno Eskens hebben we bereid gevonden om iets over zijn boek te vertellen in een lezing op zondag 22 januari 2017, om 14.00 uur in het MEC (Milieu Educatie Centrum), Geinoord 9, 3432 PE Nieuwegein, vlakbij Museum Warsenhoeck, (parkeren bij Jack`s Grillhouse, Parkhout 2). De lezing wordt muzikaal omlijst door Amado Hogewoning. Armanda Govers vertelt over haar Stichting “Even Geen Vlees”. U bent van harte welkom.
                                  http://www.museumwarsenhoeck.nl/

                                19 januari 2017 › Veldhoven - Democratie voor dieren

                                19 januari 2017 › Veldhoven - Democratie voor dieren

                                  De Amerikaanse jurist Steven Wise spant sinds kort processen aan tegen eigenaren van chimpansees. Volgens hem houden zij de dieren ten onrechte gevangen. Chimpansees zijn namelijk ‘personen’ en de wet dicteert dat je ‘personen’ niet zonder een vorm van proces mag opsluiten. De juridische strijd, die inmiddels wereldwijd met belangstelling wordt gevolgd door dieractivisten, ethici en filosofie, roept een paar fundamentele vragen op: kunnen dieren (rechts)personen zijn en is hun opsluiting in dat geval onrechtmatig? Dr. Erno Eskens, auteur van Democratie voor dieren en van Een beestachtige geschiedenis van de filosofie, neemt stelling en gaat met de zaal in gesprek. Locatie Immanuelkerk Teullingsstraat Veldhoven Aanvang 20.00 uur

                                16 januari 2017 › Doorn - Samenwerken aan de hand van het agoramodel

                                  26 december 2016 › Leusden - lezing in de René Gudeweek

                                    Tussen kerst en oudjaar buigen we ons over de filosofie van René Gude.
                                    www.isvw.nl

                                  22 december 2016 › Dwingeloo - Agoramodel voor Kring Noord (bestuurders/ schoolleiders van christelijke VO scholen)

                                    11 december 2016 › Rotterdam - gespreksleiding bij Martha Nussbaum

                                      Martha Nussbaum toert met haar nieuwe boek Woede en vergeving langs Rotterdam, Utrecht, Amsterdam en Nijmegen. Organisatie in handen van ISVW, uitgeverij Ambo en tal van partners.
                                      https://isvw.nl/activiteit/nussbaum/

                                    7 december 2016 › Leiden - Flitscollege dierenrechten

                                    4 december 2016 › Utrecht - Vegfest. Lezing over dierenrechten en veganisme

                                    1 december 2016 › Leusden - Bildung voor onderwijsbestuurders

                                      Lezing voor AVS en ISVW. Zie ISVW.nl voor meer info.

                                    12 november 2016 › Leusden - So what about plants?

                                    11 november 2016 › Leusden - Introduction to Will Kymlicka

                                      WIll Kymlicka is een Canadese politieke filosoof. Hij schreef veel over multiculturalisme en groepsrechten. Hij past zijn opvattingen over rechten voor groepen ook toe op dieren. In deze introductie maakt u kennis met zijn werk. Na de lunch spreekt Kymlicka zelf.
                                      https://isvw.nl/activiteit/6e-frederik-eedenlezing-will-kymlicka/

                                    6 november 2016 › Radio 5 - Een beestachtige geschiedenis van de filosofie

                                    23 oktober 2016 › Lisserbroek - Veggiefair. Lezing over dieren- en plantenrechten

                                    8 oktober 2016 › Leusden - Het Agoramodel voor PO-Schoolleiders

                                    4 oktober 2016 › Zwolle - Lezing Agoramodel voor leraren Greijdanusscholen

                                      22 september 2016 › Deventer - Learnovate

                                        Lezing over het Agoramodel voor een scholengroep.

                                      4 september 2016 › Leusden - Open dag ISVW

                                        Ontmoet de docenten van de ISVW vanaf 14.00 uur. Aanmelden via www.isvw.nl. Ik heet u graag welkom.

                                      29 augustus 2016 › Leusden - ISVW: Bildung voor leraren aan de hand van het Agoramodel

                                      25 augustus 2016 › Zaanstad - Samen

                                        Lezing/workshopbegeleiding met Joris Voorhoeve op het onderwijsfestival van de Agorascholen. Hoe houden we de klas samen?

                                      11 juli 2016 › Parijs - New theoretical perspectives on the human animal bond

                                      5 juli 2016 › Leusden - Agoramodel als (anti)radicale methode

                                      18 juni 2016 › Leusden - 100 jaar Vrienden van de ISVW

                                      16 juni 2016 › Utrecht - 100 jaar bildung aan de ISVW in Bildungscafé HU

                                        Op de Faculteit Educatie van HU spreek ik het bildungscafé over 100 jaar bildung aan de ISVW

                                      2 juni 2016 › Leusden - Agoramodel voor VO-schoolleiders

                                        Voor een leernetwerk van VO-schoolleiders leg ik het agoramodel uit. Het is een fijn model voor bildung in de klas.

                                      30 mei 2016 › Radio 1; de Nieuws BV - Doden we dieren te makkelijk?

                                      29 mei 2016 › Leusden - Inleiding bij Kwestie Pegida

                                      26 mei 2016 › Leusden - Bildung voor PO-schoolleiders

                                        Praatje over bildung op de ISVW in het kader van een voorlichtingsbijeenkomst voor PO-schoolleiders

                                      22 mei 2016 › Leusden - Open dag ISVW

                                        Introductie van nieuwe cursussen tijdens de Open dag van de ISVW.
                                        www.isvw.nl

                                      21 mei 2016 › Amsterdam - Beestachtige geschiedenis van de filosofie in Scheltema

                                        Interactieve lezing + borrel bij boekhandel Scheltema Datum: Zaterdag 21 mei 2016 Tijd: 16.00 uur - 18.00 uur Locatie: Boekhandel Scheltema Rokin 9, 1012 KK Amsterdam “Het denken in lagere en hogere wezens heeft eeuwenlang het gebruik van vrouwen, slaven en dieren voor ‘hogere doeleinden' gelegitimeerd. En dat moet nu maar eens afgelopen zijn." Wilt u hierbij aanwezig zijn? Mail dan naar roos@scheltema.nl
                                        http://www.scheltema.nl/nl/evenementen/boekpresentaties/lezing-erno-eskens/

                                      20 mei 2016 › Leusden - Over filosofie - bijeenkomst Verenigingscollege

                                      19 mei 2016 › Amsterdam - Dierendaglezing bij School of Life


                                      Binnenkort

                                      4 februari 2024 › Den Haag - Lezing over Franciscus van den Enden, de radicaalste denker van de Radicale Verlichting
                                      5 april 2024 › Rotterdamse Nacht van de Filosofie - De ideale kolonie volgens Franciscus van den Enden
                                      20 april 2024 › Amsterdamse Nacht van de filosofie - Lezing + Spinoza-orkest
                                      17 juni 2024 › Toscane - 17-24 juni 2024 - Zoöfilosofie. Over de rechten van mensen, dieren, planten en andere wezens
                                      volledige agenda
                                      Copyright © Dandelion by Pexeto